W odpowiedzi na pismo Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, Ministerstwo Sprawiedliwości w liście przedstawiło swoje stanowisko w kwestii kopiowania akt za pomocą własnych urządzeń rejestrujących.

Na wstępie Minister Sprawiedliwości podkreślił iż kwestia zagadnienia udostępniania stronom postępowania akt sądowych w celu umożliwienia osobistego sporządzania notatek za pomocą środków technicznych, np. aparatów fotograficznych, skanerów nie znajduje szczegółowej regulacji w przepisach prawnych. Jedynie przepis art. 9 k.p.c. ukazuje że jedynie uczestnicy postępowania maja prawo przeglądać akta sprawy i otrzymywać odpisy , kopie, lub wyciągi tych akt.

Za zgodą Prezesa sądu akta te mogą być udostepnione również innym osobom. Nie przysługuje im jednak prawo do sporzadzania odpisów dokumentów z akt. Rozróznienia statusu tych obu grup dokonuje sedzia.

Gwarancja jawności postępowania wyrażona w art.45 konstytucji RP może doznać ograniczeń tylko w sposób określony w art.31 ust.3 Konstytucji. Jednym z wymienionych w tym przepisie wartości jest wolność i prawa innych osób. W aktach, szczególnie w sprawach karnych , znajduje się dokumentacja fotograficzna przedstawiająca wizerunki osób również nie pozostających w związku z przedmiotem postępowania w danej sprawie. Ponadto brak jest podstaw do tego, aby przyznać uprawnienie do sporządzania takich zdjęć innej osobie , która w tym samym postępowaniu występuje jako pokrzywdzony ( oskarżyciel posiłkowy) innym przestępstwem popełnionym przez tego samego oskarżonego.

Wobec istniejącego konfliktu dóbr pojawia się potrzeba stworzenia regulacji, która z jednej strony zapewni prawo do korzystania z dostępu do akt przy pomocy nowoczesnych technik służących do utrwalania obrazu, a z drugiej zagwarantuje ochronę wolności i praw innych uczestników postępowania.

Na podstawie informacji napływających do Ministra Sprawiedliwości, brak jest pełnej jednolitej praktyki sadów w omawianym zakresie. W związku z tym w Departamencie Organizacyjnym zostaną podjęte działania w porozumieniu z merytorycznie właściwymi Departamentami i Biurami, mające na celu rozważenie potrzeby zainicjowania prac legislacyjnych które zmierzałyby w postulowanym przez Helsińską Fundację Praw Człowieka kierunku.

HFPC/AS