W sprawie Jamroży przeciwko Polsce Europejski Trybunał Praw Człowieka wydal wyrok. Zdaniem Trybunału art. 5 Konwencji został naruszony w związku ze zbyt długim stosowaniem tymczasowego aresztowania-przez okres ponad 2 lat.
Trybunał rozpoznał 44 sprawy przeciwko Polsce, dotyczących nadmiernego stosowania tymczasowego aresztowania.
W wyroku w sprawie Jamroży przeciwko Polsce ETPC wzywa Polskę do podjęcia konkretnych działań zmierzających do usunięcia stanu naruszania Konwencji lub wskazania odpowiedniej reformy legislacyjne.
W sprawie Helsińska Fundacja Praw Człowieka złożyła tzw. opinię przyjaciela sąduamicus curiae
W opinii przyjaciela sądu Helsińska Fundacja Praw Człowieka wskazała na różne problemy związane ze stosowaniem tymczasowego aresztowania w Polsce.
Automatyczne stosowane tymczasowego aresztu
Z analizy Fundacji wynika, iż w Polsce tymczasowe aresztowanie stosuje się w sposób automatyczny i blankietowy.
Wskazane zostały również problemy instytucjonalne, m.in. brak niezależności prokuratorów, wydawanie decyzji o zastosowaniu lub o przedłużeniu tymczasowego resztowania przez niedoświadczonych asesorów, kontrowersje związane z jawnością postępowań i posiedzeń aresztowanych i pełną realizacją prawa do obrony aresztowanego (dostęp do obrońcy i do akt sprawy).
W podsumowaniu HFPC uznała, że obecna sytuacja dotycząca stosowania tymczasowego aresztowania w Polsce stanowi zagrożenie dla takich wartości demokratycznego państwa prawnego jak wolność osobista, domniemanie niewinności, rzetelny proces i prawo do obrony oraz wolność działalności gospodarczej.
W związku z tym stanowi to konieczność zmiany przepisów procedury karnej, zagwarantowanie pełnej niezależności prokuratorowi oraz wprowadzenie maksymalnego okresu stosowania tymczasowego aresztowania.
Do podobnych ustaleń doszedł Europejski Trybunał Praw Człowieka w wyroku Kauczor przeciwko Polsce, w którym Europejski Trybunał Praw Człowieka odniósł się do problemu systemowego stosowania tymczasowego aresztowania. Już w czerwcu 2007 r. Komitet Ministrów Rady Europy przyjął Rezolucję w sprawie systemowego problemu stosowania tymczasowego aresztowania w Polsce (KM/ResDH (2007)75).
HFPC/skarga nr 6093/04/AS