W dniu 11 maja 2010 roku Trybunał Konstytucyjny ogłosi wyrok wydany na posiedzeniu niejawnym w sprawie skargi konstytucyjnej Przedsiębiorstwa Handlowego "Paxer" spółka jawna w Olsztynie dotyczącej prawomocnego orzeczenia przepadku rzeczy oraz terminu wygaśnięcia roszczenia w stosunku do Skarbu Państwa z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia.

Na podstawie umowy leasingu operacyjnego, skarżącej spółce PH PAXER przekazano samochód ciężarowy. Zbywcą był Marek J. Po zakończeniu umowy leasingu skarżąca spółka ten samochód nabyła od firmy leasingowej. Sąd rejonowy w sprawie przeciwko Markowi J. orzekł w stosunku do niego środek karny w postaci przepadku samochodu, o którym mowa. Skarżąca spółka będąc już właścicielem samochodu, nie została zawiadomiona o toczącym się postępowaniu i nie miała możliwości zgłoszenia interwencji. O orzeczeniu przepadku dowiedziała się, kiedy pracownicy urzędu skarbowego odebrali jej samochód. PH PAXER złożyła żądanie wyłączenia przedmiotowego samochodu spod egzekucji. Ponadto wniosła zażalenie na postanowienie urzędu skarbowego o umorzeniu postępowania w tej sprawie. Nie czekając na prawomocne rozstrzygnięcie zażalenia urząd skarbowy sprzedał samochód na licytacji. Sąd rejonowy oddalił powództwo z uwagi na fakt, że roszczenie złożone zgodnie z art. 119 § 3 uległo przedawnieniu. Skarżąca wniosła apelację, która została odrzucona.

Skarżąca spółka w chwili nabycia samochodu była w dobrej wierze. Orzeczenie przepadku samochodu w istocie uderza nie w sprawcę przestępstwa, a w skarżącą, naruszając jej konstytucyjne prawo do własności.

Istota środka karnego w postaci przepadku przedmiotów polegać ma na wymierzeniu dolegliwości sprawcy czynu poprzez pozbawienie go korzyści z popełnionego przestępstwa. Środek ten nie może krzywdzić osoby trzeciej, która nie ma z czynem sprawcy nic wspólnego.

Zdaniem skarżącej spółki, krótszy termin przedawnienia roszczeń dotyczących przedmiotów, co do których orzeczono przepadek w postępowaniu karnym skarbowym nie ma żadnego racjonalnego uzasadnienia. Nie gwarantuje również skutecznej ochrony podmiotom, które bez swojej winy nie mogły dochodzić własnych praw.

Przewodniczący składu orzekającego: sędzia TK Mirosław Wyrzykowski, sprawozdawca: sędzia TK Stanisław Biernat.

TK/AS