Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną, do której przystąpił Rzecznik Praw Obywatelskich w sprawie przepisów ustawy Kodeks postępowania administracyjnego.
Skarga dotyczyła dopuszczalności sądowego dochodzenia roszczenia odszkodowawczego w sytuacji, gdy w przewidzianym przez prawo terminie nie została wydana decyzja administracyjna w sprawie odszkodowania. Trybunał uznał zaskarżony przepis za zgodny z Konstytucją RP
W sprawie tej Rzecznik Praw Obywatelskich prezentował stanowisko o niezgodności z Konstytucją art. 160 § 5 w zw. z art. 160 § 4 Kodeksu postępowania administracyjnego w zakresie, w jakim wyklucza, jako przesłankę dopuszczalności sądowego dochodzenia roszczenia odszkodowawczego, bezczynność organu administracji publicznej. W sprawie, w której sformułowana została skarga konstytucyjna, sąd powszechny odrzucił pozew o odszkodowanie za szkodę, spowodowaną wydaniem decyzji administracyjnej, która następnie uznana została za nieważną, z tego powodu, iż przed skierowaniem pozwu do sadu, właściwy organ administracji nie rozstrzygnął sprawy odszkodowania w formie decyzji administracyjnej. W sprawie tej doszło do bezczynności organu administracji, który wbrew obowiązkowi, nie wydał decyzji w tej kwestii. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich takie ukształtowanie zaskarżonego przepisu, które w istocie zamyka drogę sądową do dochodzenia roszczeń odszkodowawczych, jest niezgodne z Konstytucją RP. Poprzez nałożenie na poszkodowanego nadmiernych ograniczeń i
rygorów w możliwości dochodzenia roszczenia, narusza on konstytucyjne prawo do sądu. Ponadto, sytuacja prawna poszkodowanych, którzy dochodzą odszkodowania na podstawie zakwestionowanego przepisu , została przez ustawodawcę ukształtowana, w zakresie dostępu do drogi sądowej, w sposób mniej korzystny niż na gruncie Ordynacji podatkowej. Doszło zatem do zróżnicowania sytuacji podmiotów podobnych w zależności od tego, czy dany podmiot został poszkodowany decyzją wydaną w ramach zwykłego postępowania administracyjnego, regulowanego przepisami k.p.a., czy też „szczególnego“ postępowania administracyjnego, uregulowanego przepisami Ordynacji podatkowej. Dlatego Rzecznik Praw Obywatelskich postawił także zarzut naruszenia przez zakwestionowany przepis konstytucyjnej zasady równości wobec prawa.
TK stwierdził, że art. 160 § 5 w związku z art. 160 § 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeksu postępowania administracyjnego w brzmieniu obowiązującym do czasu jego uchylenia z dniem 1 września 2004 r. przez art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw w zakresie, w jakim nie traktuje bezczynności organu administracji publicznej jako przesłanki dopuszczalności sądowego dochodzenia roszczenia odszkodowawczego, jest zgodny z art. 45 ust. 1 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
RPO/AS
Zobacz także: