21 października 2008 r. ogłoszono w Londynie Deklarację Zasad Równości (Declaration of Principles on Equality). Jest to dokument przygotowany przez międzynarodowe grono ponad 120 ekspertów i działaczy na rzecz praw człowieka. Twórcą inicjatywy i animatorem przedsięwzięcia jest organizacja Egual Right Trust.

Podstawowym celem dokumentu jest promocja zasad równości wobec prawa i ochrony przed dyskryminacją jako podstawowych praw człowieka. Stanowi on próbę scalenia i unowocześnienia istniejących już w tej materii standardów prawnych, stworzonych zarówno na płaszczyźnie uniwersalnej, regionalnej, jak i w ustawodawstwach krajowych.

Tekst preambuły zawiera w szczególności odwołanie do art. 1 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka i do art. 26 Międzynarodowego Paktu Praw Osobistych i Politycznych.
Odzwierciedla on ewolucję zasad równości i niedyskryminacji, podejmując aktualne problemy i kwestie obecne w ostatnich latach zarówno w legislacji, doktrynie praw człowieka, jak orzecznictwie międzynarodowych organów.

Druga część Zasad Równości poświęcona jest „prawu do niedyskryminacji”. W art. 5 zawarto szczegółową definicję dyskryminacji. Katalog przyczyn dyskryminacji jest bardzo szeroki i zawiera kryteria tradycyjnie występujące w klauzulach antydyskryminacyjnych, czyli rasę, płeć, język, kolor skóry, pochodzenie etniczne, poglądy, a także przyczyny dyskryminacji wyodrębnione stosunkowo niedawno, takie jak orientacja seksualna, tożsamość płciowa, wiek, niepełnosprawność, stan zdrowia czy genetyczna podatność na choroby. Artykuł 5 definiuje także dyskryminację bezpośrednią i pośrednią, odnosi się także do dyskryminacji przez asocjację oraz do molestowania. Artykuł 7 dotyczy natomiast problemu przemocy związanej z dyskryminacją (a więc np. przemoc domowa, przestępstwa na tle nienawiści rasowej) stanowiąc, iż akty przemocy będącej wynikiem dyskryminacji stanowią poważne naruszenie

Omawiany dokument nie ma oczywiście charakteru prawnie wiążącego. W intencji twórców ma służyć jako środek promocji prawa do równości, przyczynek do dalszej debaty, a przede wszystkim stanowić pewnego rodzaju „kompas”, zbiór wytycznych, w procesie stanowienia i stosowania prawa. Jest to niewątpliwie cenna inicjatywa i ważna próba zdefiniowania uniwersalnego standardu, co paradoksalnie w przypadku tak podstawowych zasad, jak zasada równości i niedyskryminacji nie jest wcale rzeczą prostą. To także kolejne interesujące, międzynarodowe przedsięwzięcie mające na celu rekonstrukcję standardów z zakresu praw człowieka, by przypomnieć uchwalone w 2006 r. Zasady Yogyakarty odnoszące się do praw osób LGBT.

PC/AS

Zobacz także:

Przepisy ograniczające prawo do obrony niezgodne z Konstytucją?