Tomasz Błotnicki, prawnik z międzynarodowej kancelarii prawniczej

Z dniem 19 września 2009 r. weszły w życie przepisy zmieniające ustawę o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym oraz ustawę - Prawo bankowe (Dz. U. z 2009 r. Nr 144, poz. 1176, dalej: „nowelizacja”).

Zgodnie z nowelizacją, Bankowy Fundusz Gwarancyjny (dalej: „BFG”) może współpracować z podmiotami odpowiedzialnymi za oficjalnie uznane systemy gwarantowania (dalej: „podmioty współpracujące”) na zasadzie wzajemności. Co więcej, Funduszowi przysługuje prawo zawierania porozumień określających w szczególności zasady powyższej współpracy, zakres wymiany informacji oraz zasady ich. Tym samym Fundusz jest uprawniony do przekazywania podmiotom współpracującym informacji prawem chronionych pod warunkiem że podczas przekazywania zapewnione zostaną odpowiednie środki niezbędne do ochrony przed nieuprawnionym ujawnieniem lub utratą oraz że przekazywanie będzie następować w celu ustalenia lub weryfikacji należnych, potencjalnych lub spornych świadczeń na rzecz deponentów albo w związku z realizacją obowiązku wypłaty świadczeń gwarancyjnych.

Informacje otrzymane przez Fundusz od podmiotów współpracujących nie mogą być udostępniane innym osobom z wyjątkiem syndyka lub zarządcy masy upadłości podmiotu objętego systemem gwarantowania. Ograniczenie to jednak nie dotyczy przypadków, w których informacje nie są objęte ochroną prawną na terytorium RP lub na terytorium państwa, w którym funkcjonuje system gwarantowania przekazujący informacje.

Nowe przepisy zobowiązują oddziały banków zagranicznych, niebędących podmiotami objętymi obowiązkowym systemem gwarantowania, do informowania o swojej sytuacji ekonomiczno-finansowej oraz uczestnictwie w systemie gwarantowania i zasadach jego funkcjonowania osób korzystających oraz zainteresowanych korzystaniem z ich usług.

Należy zaznaczyć, że obowiązek informowania o braku ochrony gwarancyjnej powstaje również w sytuacji, gdy wierzytelność, powstająca w związku z wykonywaniem czynności bankowych, nie będzie chroniona przez system gwarantowania.Informacje te powinny być zawarte również w umowach między osobami korzystającymi oraz zainteresowanymi korzystaniem z usług a oddziałem banku zagranicznego. Informacje dotyczące trybu i warunków otrzymania świadczenia pieniężnego powinny zostać udostępnione na wniosek osoby korzystającej oraz zainteresowanej korzystaniem z usług oddziału banku zagranicznego, zaś informacje o świadczonych usługach powinny być podawane w sposób jednoznaczny i zrozumiały. Informacje o uczestnictwie w systemie gwarantowania nie mogą przy tym być wykorzystywane w celach reklamowych i powinny być ograniczone wyłącznie do wskazanych powyżej informacji. Zakaz ten stosuje się również do podmiotów niebędących uczestnikami systemu gwarantowania.

W związku z dalszymi zmianami, BFG nie będzie finansowany przez Narodowy Bank Polski (dalej: „NBP”), zaś depozyty finansowe będą gwarantowane wyłącznie przez banki. Przepisy przewidują także możliwość udzielania przez NBP kredytów krótkoterminowych wówczas, gdy BFG ustanowi odpowiednie zabezpieczenia. Sytuacja taka jest dopuszczalna w świetle ustawy pod warunkiem, że istnieje zagrożenie dla stabilności systemu bankowego, co może mieć istotne znaczenie praktyczne, mając na uwadze realizację wprowadzonego ostatnio przez rząd pakietu antykryzysowego.