O unieważnienie małżeństwa można wystąpić tylko z przyczyn wskazanych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Są one zupełnie inne niż te, na podstawie których sąd orzeka rozwód lub separację. Małżeństwo może zostać unieważnione z powodów, które uniemożliwiały jego zawarcie.
Kolejnego związku małżeństwa nie może na przykład zawrzeć ktoś, kto wciąż pozostaje w poprzednim, nawet wówczas, gdy sąd orzekł o separacji. Osoba poślubiona przez bigamistę może z tego powodu domagać się unieważnienia małżeństwa.
Przyczyną uniemożliwiającą zawarcie małżeństwa jest również ubezwłasnowolnienie całkowite, choroba psychiczna albo niedorozwój umysłowy kobiety lub mężczyzny. Wnosząc o unieważnienie, można więc powoływać się na te okoliczności, chodzi tu jednak o taki stan zdrowia lub umysłu, który zagraża małżeństwu i zdrowiu przyszłego potomstwa. Nie można unieważnić małżeństwa z tego powodu, gdy ubezwłasnowolnienie zostało już uchylone bądź choroba psychiczna ustała.
Kolejny powód unieważnienia związku to zbyt bliskie pokrewieństwo lub powinowactwo między małżonkami, jeśli są krewnymi lub powinowatymi w linii prostej, rodzeństwem albo łączy ich stosunek przysposobienia (pod warunkiem że nie zostało rozwiązane).
Unieważnienia małżeństwa można domagać się także wówczas, gdy oświadczenie o wstąpieniu w związek złożyła osoba znajdująca się wtedy w stanie uniemożliwiającym świadome wyrażenie woli albo działająca pod wpływem błędu co do tożsamości drugiej strony.
W jaki sposób i z jakiego powodu wolno zmienić nazwisko
W jaki sposób i z jakiego powodu wolno zmienić nazwisko

Zobacz również
Unieważnienie małżeństwa może nastąpić również wtedy, gdy oświadczenie o wstąpieniu w związek zostało złożone pod wpływem bezprawnej groźby drugiej strony lub osoby trzeciej, jeżeli składający je mógł się obawiać, że jemu lub innej osobie grozi poważne niebezpieczeństwo.
W takiej sytuacji przyjmuje się, że oświadczenie zostało dotknięte wadą. Z żądaniem unieważnienia nie można jednak wystąpić do sądu, jeśli upłynęło 6 miesięcy od ustania stanu wyłączającego świadome złożenie oświadczenia, błędu lub obawy, a także po upływie trzech lat od zawarcia małżeństwa.
Z wnioskiem o unieważnienie małżeństwa występuje się do wydziału cywilnego sądu okręgowego.

Podstawa prawna
Art. 10–22 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. 2012 r. poz. 788 z późn. zm.)