Wchodzące w życie za 10 dni znowelizowane przepisy procedury cywilnej mają ograniczyć nadużywanie przez powoda i pozwanego uprawnień procesowych, które prowadzą do przedłużania postępowania.
Od 3 maja w każdej sprawie sąd będzie mógł zobowiązać pozwanego do wniesienia odpowiedzi na pozew i wyznaczyć na to czas, nie krótszy niż dwa tygodnie. Złożenie jej po tym terminie nie zamknie pozwanemu drogi do zaprezentowania dowodów i twierdzeń na rozprawie, pod warunkiem że udowodni, iż nie ze swojej winy nie przedstawił ich wcześniej.
Ustawa z 16 września 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 233, poz. 1381) przewiduje również, że w konkretnej sprawie sąd może pominąć twierdzenia i dowody, które powód zgłosił dopiero po złożeniu pozwu, a których pozwany nie zawarł w odpowiedzi na pozew.
Wyjątek od tej zasady przepisy przewidują, gdy strona nie zgłosiła dowodów we właściwym czasie bez swojej winy, uwzględnienie ich nie spowoduje zwłoki w rozpoznawaniu sprawy bądź wystąpią inne wyjątkowe okoliczności przemawiające za ich uwzględnieniem.
– Wykluczenie spóźnionych dowodów i twierdzeń nie będzie więc następowało z mocy prawa, lecz na podstawie decyzji sędziego, który oceni, czy zostały one powołane we właściwym czasie, czy zbyt późno – tłumaczy radca prawny Wojciech Biernacki z Kancelarii Radów Prawnych Biernaccy.
Nowela reguluje też procedurę składania pism przygotowawczych.
– Dotychczasowe przepisy budziły wątpliwości co do tego, kiedy można je składać: czy wyłącznie wówczas, gdy sąd tak postanowi, czy również w pozostałych przypadkach. W praktyce strony często nadużywały uprawnień i składały pisma tylko po to, aby przedłużyć postępowanie – ocenia Wojciech Biernacki.
Nowe przepisy przewidują, że przed pierwszym posiedzeniem sąd może zobowiązać powoda i pozwanego do złożenia pism, oznaczyć porządek ich składania i terminy, oraz wskazać okoliczności, które powinny w nich zostać wyjaśnione.
Jednak w toku sprawy strony będą mogły złożyć takie pisma tylko wówczas, gdy sąd tak postanowi. Zasada ta nie będzie dotyczyła jedynie pism zawierających wniosek o przeprowadzenie dowodu.

Etap legislacyjny
Wchodzi w życie 3 maja 2012 r.