TEZA: Rada gminy nie może wychodzić poza upoważnienie ustawowe. Takie działanie jest niezgodne z prawem.
STAN FAKTYCZNY
Rada Gminy Milejczyce podjęła uchwałę w sprawie zmiany statutu gminy. W par. 20 rada określiła uprawnienia przewodniczącego rady. Zgodnie z tym przepisem przewodniczący jest uprawniony do reprezentowania rady na zewnątrz. Z kolei rada, na wniosek przewodniczącego, może upoważnić w drodze uchwały inną niż przewodniczący osobę do reprezentowania. W tym zakresie przewodniczący może również działać przez pełnomocnika, którym może być wyłącznie radny. W par. 46 ust.1 statutu rada określiła, iż sprawy osobowe rada rozpatruje w obecności zainteresowanego. Rada może jednak postanowić inaczej. Dodatkowo w par. 79 statutu radni ustalili, że wójt wystawia radnym dokument podpisany przez przewodniczącego rady, w którym stwierdza pełnienie funkcji radnego. Ponadto rada w par. 82 statutu określiła, iż komisja rewizyjna składa się z trzech osób, w tym przewodniczącego i zastępcy przewodniczącego komisji.
UZASADNIENIE
Jak przypomniał wojewoda, w świetle ustawy o samorządzie gminnym zadania związane z pełnieniem funkcji przewodniczącego rady wynikają wprost z ustawy i polegają wyłącznie na organizowaniu pracy rady oraz zwoływaniu i prowadzeniu jej obrad. W przypadku nieobecności przewodniczącego i niewyznaczenia wiceprzewodniczącego jego zadania wykonuje wiceprzewodniczący najstarszy wiekiem. Zdaniem organu nadzoru przepis ten jednoznacznie kształtuje charakter funkcji przewodniczącego w stosunku do rady gminy. Tym samym nie jest dopuszczalna zmiana czy też modyfikacja wymienionych przepisów ustawowych w statucie gminy.
W ocenie wojewody także przepis o rozpoznawaniu spraw osobowych został dokonany bez upoważnienia ustawowego. Z powyższych regulacji statutu wynika, iż rada gminy może każdorazowo postanowić o rozpatrzeniu sprawy osobowej bez obecności zainteresowanego. Taka sytuacja narusza zasadę jawności podejmowania uchwał jednostek samorządu terytorialnego. Tymczasem zgodnie z ustawą uchwały organów jednostek samorządu terytorialnego zapadają w głosowaniu jawnym. Przyjąć zatem należy, iż regułą jest jawność głosowania przy podejmowaniu uchwał przez radę gminy, a wyjątki od tejże reguły określone są wyłącznie przepisami rangi ustawowej. Wykluczona jest natomiast możliwość ograniczenia lub wyłączenia jawności działania organów gminy na podstawie regulacji pozaustawowej, np. drogą postanowień statutowych.
Zdaniem organu nadzoru także nałożenie na wójta obowiązku wystawienia legitymacji radnemu jest niezgodne z art. 128 ustawy z 16 lipca 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gminy, rad powiatów i sejmików województw (t.j. Dz.U. z 2010 r., nr 176 poz. 1190 z późn. zm.), stanowiącym, iż gminna komisja wyborcza wydaje radnym zaświadczenie o wyborze. Organ nadzoru stoi na stanowisku, iż statut gminy nie może zawierać uregulowań prawnych sprzecznych z ustawą o samorządzie gminnym. Takim zaś jest przepis sztywno określający
skład komisji rewizyjnej. Dodatkowo ustawa o samorządzie gminnym gwarantuje przedstawicielom wszystkich klubów wejście w skład komisji rewizyjnej.
Rozstrzygnięcie wojewody podlaskiego z 23 marca 2011 r., NK-II.4131.2.24.2011.