Niepełnosprawny student złożył wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych. W załączonej dokumentacji wskazał, że źródłem jego miesięcznego utrzymania są renty wypadkowa i socjalna w łącznej wysokości 1,6 tys. zł brutto. Wykazane wydatki miesięczne wynoszą natomiast 2,2 tys. zł. Podał, że samotnie prowadzi gospodarstwo domowe, a rodzina pomaga mu, kiedy potrzebuje takiej opieki np. przy zmianie bandaży. Mężczyzna posiadał także nieruchomość rolną wraz ze starym domem oraz samochód osobowy. Ponadto miał 100 tys. zł oszczędności na funduszu emerytalnym i lokaty bankowe na łączną kwotę 450 tys. zł.
Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi pozwala na przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych tylko wtedy, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
WSA uznał, że mimo znacznych oszczędności wnioskodawca spełnia wymienione kryterium. W 1992 r. był on ofiarą wypadku drogowego. W rezultacie doznał 100 proc. uszczerbku na zdrowiu. Porusza się na wózku inwalidzkim. Wymaga ponadto stałej opieki osób trzecich z uwagi na znaczny stopień niepełnosprawności. Co najważniejsze, do poprawy zdrowia skarżącego niezbędne są kosztowne operacje, które mają być przeprowadzone dopiero za 2 lata. Po tych zabiegach konieczny będzie zakup sprzętu ortopedycznego oraz droga rehabilitacja.
Aktualna linia orzecznictwa sądów administracyjnych w zakresie prawa pomocy uznaje fakt posiadania zgromadzonych oszczędności za negatywną przesłankę przyznania tego prawa (głównie w zakresie zwolnienia z kosztów sądowych). WSA orzekł jednak, że okoliczności przedstawione przez wnioskodawcę w niniejszej sprawie pozwalają na odstępstwo od tej reguły. Wnioskodawca mimo posiadania znacznych oszczędności nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów sądowych. Wykazał on, że środki są zgromadzone na pokrycie kosztów operacji, rehabilitacji i sprzętu medycznego mających na celu poprawę stanu zdrowia.
Podstawa
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 16 grudnia 2010 r., sygn. akt I SA/Bk 605/10.