Nie będzie ograniczeń czasowych w zakresie przekształcania spółdzielczych praw do lokali w prawo odrębnej własności. Wspólnota mieszkaniowa powstanie, dopiero gdy wszyscy właściciele lokalu wystąpią ze spółdzielni.
Takie rozwiązania przewiduje obywatelski projekt ustawy o działalności spółdzielni mieszkaniowych, którym wczoraj zajmował się Sejm. Zaproponowane przepisy mają przede wszystkim wykluczyć obecną sytuację, gdy po powstaniu wspólnoty mieszkaniowej osoby, które nie wystąpiły ze spółdzielni, przynależą do dwóch organizacji.
Zgodnie z projektem właściciele lokali będą mogli zrezygnować z zarządu spółdzielni mieszkaniowej i utworzyć wspólnotę mieszkaniową w dwóch sytuacjach. Będzie to dopuszczalne, gdy większość właścicieli podejmie uchwałę o utworzeniu wspólnoty lub gdy zostanie wyodrębniona własność wszystkich mieszkań w danej nieruchomości. W drugim przypadku wspólnota powstanie dopiero z chwilą ustania członkostwa w spółdzielni ostatniego właściciela lokalu.
Projekt przewiduje także możliwość przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do mieszkania nie tylko w prawo odrębnej własności, ale także w spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. To członek spółdzielni miałby decydować o tym, jaki tytuł prawny do lokalu będzie miał.
Autorzy projektu chcą ponadto zlikwidować ograniczenia czasowe w zakresie przekształcania spółdzielczych praw do lokali w prawo odrębnej własności. Dzisiaj nie można ustanawiać spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dla nowo budowanych mieszkań. Od 31 lipca 2007 r. nie wolno też co do zasady przekształcać lokatorskiego prawa do mieszkania w spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Umowa zawarta na budowę spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu staje się tym samym umową o budowę lokalu, do którego członek spółdzielni ma prawo własności.
Zmianom miałyby ulec także reguły rozliczania finansów spółdzielni mieszkaniowych. Zasadą miałoby pozostać rozliczanie przychodów i kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości odrębnie dla każdej nieruchomości. Wspólne rozliczanie kosztów i przychodów dla dwu lub więcej nieruchomości byłoby zaś dopuszczalne, jeżeli taką zasadę przyjmie statut spółdzielni.
ok. 3 tys. spółdzielni mieszkaniowych jest obecnie w Polsce