Korzyści z wzajemnej współpracy między gminą a przedsiębiorcami wpływają nie tylko na rozwój regionu, ale przede wszystkim ożywiają lokalny rynek gospodarczy. Wymiernym efektem takiego działania jest wzrost liczby miejsc pracy.
Do jednych z najważniejszych zadań gminy należy tworzenie korzystnych warunków rozwoju biznesu. Równocześnie w celu zrównoważonego rozwoju lokalnej społeczności jednostki samorządu terytorialnego powinny współpracować z przedsiębiorcami, w szczególności prowadzącymi działalność gospodarczą na ich terenie. Takie określenie zadań gminy oznacza, że rola władzy lokalnej w dzisiejszych realiach polega nie tylko na wykonywaniu zadań własnych czy sprawnym podejmowaniu decyzji w bieżącym funkcjonowaniu wspólnoty. Jej priorytetem powinno być przede wszystkim tworzenie odpowiednich warunków dla rozwoju i poprawy poziomu życia społeczności lokalnej.

Szeroka współpraca

Jednym z narzędzi w tym procesie jest strategia rozwoju gminy. Dokument ten wskazuje przede wszystkim możliwe kierunki rozwoju danej jednostki samorządu terytorialnego. Z drugiej strony pozwala na przygotowanie niezbędnych dokumentów programowych oraz podjęcie działań zmierzających do ich realizacji. Określone w takich dokumentach cele i zadania powinny znajdować praktyczne zastosowanie. Należy przy tym pamiętać, że wszystkie działania służące ochronie i podtrzymaniu rozwoju gospodarczego muszą odbywać się w sposób zorganizowany. W tym celu samorządy powinny podejmować uchwały tworzące plany rozwoju gospodarczego. Ich głównym celem powinno być wsparcie działalności gospodarczej na terenie danego samorządu. Kolejny krok na ścieżce rozwoju gminy to określenie potrzeb wspólnie z przedstawicielami biznesu przy jak najszerszym udziale mieszkańców lokalnych. W tym celu samorządy powinny dokładnie przeanalizować wspólne potrzeby, również pod kątem możliwości wsparcia z programów unijnych. Dzięki temu oraz odpowiedniej analizie sytuacji danego samorządu przed gminą powstaną szanse na zdobycie odpowiednich i dostosowanych do lokalnych potrzeb środków finansowych. Jednocześnie jednostki samorządu terytorialnego, w szczególności gminy oraz utworzone przez nie instytucje otoczenia biznesu, mogą pozyskać dofinansowanie na różne cele związane z rozwojem przedsiębiorczości na swoim terenie. Jednym z takich programów jest Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka. Środki z tego programu można wykorzystywać m.in. na tworzenie trwałych miejsc pracy. Dodatkowo w jego ramach samorządy mogą starać się o środki na przygotowanie strategii rozwoju jednostki uwzględniające potrzeby przedsiębiorców, działania promocyjne, budowę i rozbudowę takiego ośrodka. Ze środków europejskich gmina może powołać także ośrodek innowacyjny, który będzie świadczyć usługi dla firm. Dodatkowo w każdym z 16 regionalnych programów operacyjnych zostały stworzone priorytety, w ramach których oferowana jest pomoc na rozwój przedsiębiorczości w gminie i w regionie. Na ten cel przeznaczono w poszczególnych regionach od 13 do 28 proc. przyznanych środków wspólnotowych na cały region.

Realizacja strategii

Głównym warunkiem zrealizowania sformułowanych celów jest przygotowanie planu działania, czyli określenie konkretnych zadań, a także stałe zaangażowanie samorządu terytorialnego oraz innych struktur organizacyjnych (organizacji non profit, przedsiębiorców i ich związków oraz instytucje otoczenia biznesu) w realizację zadań służących rozwojowi. Ponadto należy określić ramy czasowe oraz osoby odpowiedzialne za wykonanie poszczególnych zadań (zaplanowanych etapów przedsięwzięcia). Ważnym instrumentem pobudzania gospodarki lokalnej są inwestycje gminy w rozwój infrastruktury technicznej. W tym celu gmina powinna finansować rozbudowę sieci drogowej, w tym dróg dojazdowych do terenów inwestycyjnych. Posiadanie uzbrojonych terenów inwestycyjnych wpływa zasadniczo na podjęcie decyzji o rozpoczęciu działalności gospodarczej.

Parki technologiczne

Dotychczasowa współpraca gmin z przedsiębiorcami wskazuje, że samorządy chętnie uczestniczą w tworzeniu parków technologicznych, które są platformą wspólnej pracy środowisk biznesowych i naukowych. Zadania przez nie realizowane są ważne dla rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw. Potencjał takich firm często nie wystarcza, aby samodzielnie wprowadzać innowacje. Dlatego tak istotne jest wsparcie finansowe samorządu terytorialnego, a także jego udział w budowie i funkcjonowaniu parków. Parki technologiczne (parki przemysłowe) dają szansę na podwyższanie innowacyjności małych i średnich przedsiębiorstw, a także na unowocześnianie produkcji i rozwój pozostałych podmiotów. To również coraz powszechniej stosowane przez samorządy rozwiązania prorozwojowe. Oferowane przez nie udogodnienia są kierowane zarówno do przedsiębiorców polskich, jak i zagranicznych. Na parkach technologicznych zyskują również lokalne społeczności. Chodzi np. o miejsca pracy.
Mimo wielu podobnych cech parków przemysłowych i technologicznych (misja, cele, formy działania, organizacja itp.) jest to bardzo zróżnicowana kategoria jednostek. Każdy z parków ma indywidualny charakter wynikający z regionalnych uwarunkowań społecznych, kulturowych i ekonomicznych oraz dostępnych czynników wzrostu. Nie ma jednego uniwersalnego modelu parku ani szablonu organizacyjnego gwarantującego sukces. Poszczególne inicjatywy odzwierciedlają specyfikę lokalnego środowiska naukowego i biznesu, typ gospodarki i tradycje przemysłowe oraz kulturowe uwarunkowania przedsiębiorczości.



Korzyści z inwestycji

Przeznaczając środki na tworzenie i rozwój takich instytucji, samorząd liczy nie tylko na ich wpływ na wzrost nakładów na badania naukowe w przedsiębiorstwach czy zwiększenie transferu technologii i komercjalizacji wyników prac badawczych naukowców. Bardzo ważne jest, jak podkreślają eksperci, także wykorzystanie kapitału ludzkiego. Odpowiednia oferta zatrudnienia czy warunki rozwoju własnego biznesu dla młodych i wykształconych mogą zapobiec fali emigracji zarobkowej. Władzom samorządowym zależy również na zahamowaniu szczególnie dotkliwego odpływu najbardziej wartościowych kadr. Wsparcie samorządu (szczególnie samorządu województwa) dla tego typu przedsięwzięć jest niezwykle ważne. Pozwala na sprawne i skuteczne tworzenie dogodnych warunków do rozwoju innowacyjnej gospodarki. To przekłada się bezpośrednio na potencjał gospodarczy nie tylko całego regionu, ale również lokalnych samorządów, a w konsekwencji wpływa przede wszystkim na wzrost jakości życia mieszkańców. Tego typu działania, związane z rozwojem infrastruktury wspierającej innowacyjność, mają również istotne znaczenie dla rozwoju społeczno-gospodarczego województwa.
Jak jednostki samorządu terytorialnego mogą wzmacniać przedsiębiorczość
Gminy mogą pomagać firmom i inwestorom poprzez:
● tworzenie funduszy poręczeniowo-pożyczkowych dla małych i średnich firm,
● tworzenie aktywnych punktów informacyjnych dla przedsiębiorców lub dla kandydatów na właścicieli firm,
● organizację kursów i szkoleń dla bezrobotnych, w porozumieniu z miejscowym powiatowym urzędem pracy, tak aby jak najwięcej osób posiadało kwalifikacje zgodne z zapotrzebowaniem przedsiębiorców funkcjonujących na określonym obszarze,
● stworzenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
● stworzenie strategii rozwoju gospodarczego lub rozwoju przedsiębiorczości,
● przygotowanie budżetu gminy przewidującego wydatkowanie środków na działania zmierzające do wspierania przedsiębiorczości,
● obniżanie podatków i opłat lokalnych,
● rozbudowę infrastruktury
● uzbrojenie i przygotowanie terenów pod inwestycje,
● stworzenie witryny internetowej zawierającej elementy potrzebne przedsiębiorcom.