TEZA: Jeśli jednostki samorządu terytorialnego mają zagwarantowaną konstytucyjnie samodzielność organizacyjną – w ramach ustaw – i określając reguły głosowania przepisów tych nie naruszają to brak podstaw ingerencji nadzorczej, której jedynym kryterium jest legalność.
STAN FAKTYCZNY
Wojewoda lubelski, działając na podstawie art. 79 ust. 1 i 5 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1592 z późn. zm.), stwierdził nieważność uchwały rady powiatu w sprawie uchwalenia statutu. Kwestionowany przez organ nadzoru zapis statutu wskazywał, że w przypadku równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego komisji. Uzasadniając twierdzenie, że powyższe uregulowania nie znajdują podstawy w powszechnie obowiązujących przepisach prawa, wojewoda podkreślił, że zgodnie z przepisami uchwały rady i zarządu zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy składu rady (zarządu), w głosowaniu jawnym, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej. Równocześnie, jak podkreślił wojewoda, w tym zakresie brak jest jednak odmiennej regulacji w ustawie. Powyższe oznacza, że brak jest podstawy prawnej do wprowadzenia w statucie zapisów godzących w tę zasadę. Zdaniem organu nadzoru zasady głosowania w komisjach rady powinny być stosowane analogicznie do sposobów stosowanych w radach zarządach powiatu. Uchwały zapadają więc zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady (zarządu), w głosowaniu jawnym. W rezultacie o wyniku głosowania decyduje przewaga głosów „za” nad głosami „przeciw” bądź przewaga głosów „przeciw” nad głosami „za”. Natomiast równa liczba głosów „za” i „przeciw”, uniemożliwia uznanie uchwały za przyjętą. Ponadto podkreślono, że zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy zadaniem przewodniczącego jest wyłącznie organizowanie pracy rady oraz prowadzenie obrad rady, który to przepis należy analogicznie stosować do przewodniczącego komisji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie po rozpoznaniu skargi rady powiatu na rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody lubelskiego uchylił zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze i określił, że nie może być ono wykonane w całości. Ostatecznie sprawa trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Z UZASADNIENIA
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego skarga kasacyjna nie ma uzasadnionych podstaw. Sąd wskazał, że w myśl art. 19 ustawy o samorządzie powiatowym organizację wewnętrzną oraz tryb pracy rady i komisji powoływanych przez radę, a także zasady tworzenia klubów radnych, określa statut. Z przepisów tych nie wynikają zasady głosowania w komisjach, przeciwnie – wynika z nich uprawnienie rady powiatu do określania w statucie trybu pracy rady i komisji i z tego prawa rada powiatu skorzystała w omawianym przypadku. Tymczasem wojewoda lubelski rozstrzygnięciem nadzorczym stwierdził nieważność zapisu uchwały w sprawie uchwalenia statutu powiatu z uwagi na przyjęty w nich tryb podejmowania uchwał w komisjach. Zdaniem NSA ustawa o samorządzie powiatowym kwestie te pozostawia do uregulowania statutowego. Równocześnie art. 169 Konstytucji RP stanowi, że ustrój wewnętrzny jednostek samorządu terytorialnego określają, w granicach ustaw, ich organy stanowiące. Dodatkowo zdaniem sędziów powołana ustawa reguluje jedynie tryb podejmowania uchwał przez radę i zarząd powiatu, nie wypowiada się natomiast w sprawie podejmowania uchwał przez komisję. W takiej sytuacji należy, zgodnie z konstytucyjną zasadą samodzielności jednostek samorządu terytorialnego, wyrażającej się m.in. w samodzielności organizacyjnej, przyjmować, że wprowadzone do statutu wskazane postanowienia prawa nie naruszają. Takie stanowisko przyjmowane jest także w doktrynie.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 czerwca 2010 r., sygn. akt II OSK 642/10