Inwestor ubiegający się o uzyskanie koncesji na wydobywanie kopaliny musi najpierw uzyskać decyzję w sprawie środowiskowych uwarunkowań przedsięwzięcia, przeważnie poprzedzoną raportem o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko.
Żwir (kruszywo naturalne) jest kopaliną pospolitą, koncesjonowaną odpowiednio przez starostę oraz marszałka województwa, co wynika z art. 5 ust. 3 oraz art. 16 ust. 2-2a ustawy z 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. z 2005 r. nr 228, poz. 1947 ze zm.). W miastach na prawach powiatu prezydent miasta posiada zarazem kompetencje starosty, a zatem jest organem koncesyjnym.
Wpływ na środowisko
W większości przypadków wydobywanie kopalin zaliczone zostało do tzw. przedsięwzięć mogących zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko (w rozumieniu art. 71-72 ust. 1 pkt 4 ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko - Dz.U. nr 199, poz. 1227). Dotyczy to odkrywkowego wydobycia kopaliny na obszarze powyżej 2 ha, a w pewnych sytuacjach nawet na obszarze do 2 ha. Oznacza to, że inwestor ubiegający się o uzyskanie koncesji na wydobywanie kopaliny musi najpierw uzyskać decyzję w sprawie środowiskowych uwarunkowań przedsięwzięcia, przeważnie poprzedzoną raportem o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko i podejmowaną z udziałem społeczeństwa (postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko). Wspomniana decyzja staje się wówczas elementem wniosku o uzyskanie koncesji, a określone nią wymagania są wiążące dla przyszłej decyzji koncesyjnej. Rozwiązanie to pozwala na uzyskanie odpowiedzi na pytanie, czy zamierzone wydobycie kopaliny pozostanie w zgodzie z wymaganiami szeroko pojmowanej ochrony środowiska, a w razie potrzeby pozwala ono na wprowadzenie do treści decyzji koncesyjnej szczególnych warunków zmierzających zarówno do ochrony złoża kopaliny, jak i ochrony przed skutkami związanego z wydobywaniem kopaliny oddziaływania na środowisko. Pozwala to na identyfikację zagrożeń dla środowiska, do których może dojść w toku wydobywania kopalin, a tym samym na podjęcie stosownych środków prewencyjnych.
Odmowa koncesji
Zgodnie art. 26b ustawy - Prawo geologiczne i górnicze do odmowy udzielenia koncesji może dojść, jeżeli zamierzona działalność narusza wymagania ochrony środowiska, w tym związane z racjonalną gospodarką złożami kopalin (również w zakresie wydobycia kopalin towarzyszących), bądź uniemożliwia wykorzystanie nieruchomości zgodnie z ich przeznaczeniem. Niezależnie od tego niezbędną przesłanką uzyskania koncesji na wydobywanie kopaliny jest uzgodnienie jej z organem wykonawczym gminy (wójtem, burmistrzem, prezydentem miasta). Przesłanką takiego uzgodnienia jest zgodność zamierzonej działalności z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego; jeżeli takowego planu nie ma, podstawą uzgodnienia staje się studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Rozstrzygnięcie w przedmiocie takiego uzgodnienia przybiera postać postanowienia organu wykonawczego gminy. O ile w terminie 14 dni organ wykonawczy gminy nie zajmie stanowiska w przedmiocie wspomnianego uzgodnienia, domniemywa się jego zgodę - art. 16 ust. 5 w zw. z art. 105a ustawy - Prawo geologiczne i górnicze (na podstawie odpowiedzi na interpelację nr 6407).
Podstawa prawna
● Ustawy z 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. z 2005 r. nr 228, poz. 1947 ze zm.).