TEZA: Zarządzenie prezydenta miasta określające szczegółowe warunki, na jakich może być zbyta nieruchomość miejska zwolniona przez radę z obowiązku przeprowadzenia przetargu na podstawie uchwały, jest ściśle z nią związana. Podważenie mocy prawnej uchwały skutkuje nieważnością decyzji podjętych na jej podstawie przez prezydenta miasta.
STAN FAKTYCZNY
Zarządzeniem prezydent miasta, powołując się na art. 37 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz uchwałę rady miejskiej w sprawie zwolnienia z obowiązku zbycia w drodze przetargu nieruchomości gruntowej, orzekł o oddaniu w użytkowanie wieczyste w drodze bezprzetargowej nieruchomości oraz sprzedaży budynku i budowli wybudowanych na tej działce.
Na powyższe zarządzenie wojewoda jako organ nadzoru wniósł skargę do sądu administracyjnego. Zarzucił zarządzeniu naruszenie art. 37 ust. 1 i 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Wskazał, że zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w tym przepisie zbywanie nieruchomości, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, następuje w drodze przetargu. Wyjątki od zasady przetargowego obrotu nieruchomościami zostały enumeratywnie wymienione w art. 37 ust. 2 i ust. 3 ustawy. Powołana przez organ podstawa przewiduje możliwość zbycia w drodze bezprzetargowej nieruchomości państwowej lub samorządowej wyłącznie w dwóch przypadkach: gdy jest to nieruchomość przeznaczona pod budownictwo mieszkaniowe lub pod realizację urządzeń infrastruktury technicznej albo inny cel publiczny bądź gdy przeniesienie własności nieruchomości lub użytkowania wieczystego ma nastąpić na rzecz dotychczasowego dzierżawcy, który dzierżawi nieruchomość na podstawie umowy zawartej co najmniej na dziesięć lat. Równocześnie przepis ten różnicuje dla każdego z tych przypadków sposób przeniesienia praw do nieruchomości. Z kolei w omawianym przypadku oddanie bez przetargu gruntu gminy w użytkowanie wieczyste nastąpiło na rzecz najemcy, który zabudował nieruchomość, wznosząc na niej zakład produkcyjny.
Z UZASADNIENIA
Skarga podlegała uwzględnieniu. Wojewódzki sąd administracyjny wskazał, że umocowanie prezydenta do określenia warunków bezprzetargowego zbycia nieruchomości wynikało z uchwały rady miejskiej w sprawie zwolnienia z obowiązku zbycia w drodze przetargu tej nieruchomości oraz przepis art. 37 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Podjęta uchwała była przedmiotem równoległej skargi organu nadzoru, w wyniku której została ona uchylona, tym samym podważona została legalność umocowania prezydenta do określenia szczegółowych warunków, na jakich może być zbyta nieruchomość zwolniona z obowiązku przetargu. Już z tych powodów zdaniem sądu wyrażone skarżonym zarządzeniem czynności wykonawcze prezydenta miasta, podjęte w celu wykonania postanowień uchwały, należałoby uznać za pozbawione formalnej podstawy. Dodatkowo zarządzenie to naruszyło treść art. 37 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami. W przepisie tym ustawodawca wyraźnie rozróżnił dwa przypadki, w których dopuszczona została możliwość wyrażenia zgody na bezprzetargowe zbycie nieruchomości gminnych. Jeden dotyczy możliwości zwolnienia z obowiązku zbycia w drodze przetargu nieruchomości z uwagi na jej przeznaczenie na cel tam wymieniony lub inny publiczny. Drugi przewiduje możliwości zwolnienia z obowiązku sprzedaży nieruchomości w drodze przetargu z uwagi na podmioty korzystające z tych nieruchomości. Brzmienie art. 37 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami w ocenie sądu jednoznacznie przy tym wskazuje, iż z uwagi na przeznaczenie nieruchomości, nieruchomość gminna (też Skarbu Państwa czy innych niż gmina jednostek samorządu terytorialnego) może być za zezwoleniem rady gminy zbyta bez przetargu, natomiast z uwagi na podmiot korzystający z nieruchomości może być bez przetargu za zezwoleniem jedynie sprzedana.
Tymczasem uchwała rady, w wykonaniu której prezydent wydał zaskarżone zarządzenie, nie zawierała zgody na określony w zarządzeniu sposób rozporządzenia nieruchomością miejską, tj. na oddanie jej w użytkowanie wieczyste. W efekcie tak ujętego zarządzenia doszło do wkroczenia przez organ wykonawczy gminy w uprawnienia zastrzeżone radzie, która ma wyłączną kompetencję w zakresie wyrażania zgody na określone rozporządzenie nieruchomością.
Wyrok WSA w Białymstoku z 30 marca 2010 r., sygn. akt II SA/Bk 68/10