Rada gminy ma prawo do określania w uchwale godzin otwierania i zamykania placówek handlowych i usługowych. Uchwała nie może jednak zawierać sankcji karnych za nieprzestrzeganie tego obowiązku.
STAN FAKTYCZNY
W czerwcu 2007 r. rada gminy na podstawie m.in. ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Przepisy wprowadzające kodeks pracy (Dz.U. nr 24, poz. 142 z późn. zm.) podjęła uchwałę w sprawie określenia godzin otwierania i zamykania placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i usługowych dla ludności na terenie gminy.
Rada określiła, że placówki handlu detalicznego i zakłady usługowe dla ludności mogą być otwierane we wszystkie dni tygodnia w godzinach od 6.00 do 22.00. Ponadto zgodnie z uchwałą placówki gastronomiczne prowadzące stałą lub okazjonalną działalność rozrywkową mogą być otwierane od niedzieli do czwartku od godz. 6.00 do 24.00, a w piątki i soboty od godz. 6.00 do 6.00 dnia następnego. Rada zobowiązała właścicieli placówek handlowych, zakładów gastronomicznych i zakładów usługowych do umieszczenia w widocznym miejscu informacji o czasie pracy placówki. Naruszenie tego obowiązku zostało obwarowane karą grzywny określoną w art. XII par. 2 przepisów wprowadzających kodeks pracy.
Uchwałę do sądu administracyjnego wniósł prokurator okręgowy. Zarzucił, że rad gminy ma kompetencje jedynie do określania godzin otwierania i zamykania placówek handlowych i usługowych. Nie ma jednak prawa ustanawiania kary.
Z UZASADNIENIA
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim uwzględnił skargę prokuratora. Sąd zauważył, że sporny przepis ustawy wprowadzającej kodeks pracy zawiera niewątpliwie upoważnienie ustawowe dla gminy do stanowienia przepisów powszechnie obowiązujących. Wydana na tej podstawie uchwała ma zatem charakter wykonawczy. Przepis wykonawczy ze swej istoty może jedynie uzupełniać ustawę. Nie może natomiast regulować materii, która przedmiotem ustawy nie była. Taka regulacja traci wówczas charakter wykonawczy i staje się źródłem prawa. W ocenie WSA rada gminy, nakazując placówkom handlu detalicznego, zakładom gastronomicznym i zakładom usługowym umieszczania w widocznym miejscu informacji o dniach i godzinach otwarcia, przekracza zawarte w tym przepisie uprawnienie. Rada nie była uprawniona do wprowadzenia do uchwalonego aktu prawa miejscowego regulacji o charakterze penalnym.
Zdaniem sądu rada bez podstawy prawnej rozszerzyła zakres penalizacji na osoby, które będąc właścicielami placówek handlowych, zakładów gastronomicznych i usługowych, nie umieszczą w widocznym miejscu informacji o czasie pracy placówki. Penalizacji podlega jedynie samo nieprzestrzeganie ustanowionych w formie uchwały godzin otwierania oraz zamykania placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i zakładów usługowych dla ludności, co zagrożone jest karą grzywny do 2,5 tys. zł. Informacja o takim zagrożeniu może być podana do wiadomości mieszkańców gminy w inny sposób. Nie może ona jednak stanowić elementu uchwały. Niedopuszczalny jest zwłaszcza zapis, zgodnie z którym wykroczeniem jest nie tylko naruszenie przepisów gminnych o czasie pracy placówek handlu detalicznego i usług, lecz również nieumieszczenie w widocznym miejscu informacji o czasie pracy tych placówek.
Wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 10 lutego 2010 r., II SA/Go 8/10