Czy pracownicy urzędów gmin i starostw powiatowych mogą udzielać instytucjom, firmom i osobom prywatnym takich informacji dotyczących danych osobowych radnych, jak: imię, nazwisko, adres, telefon kontaktowy radnego? Czy urzędnicy mogą pobierać opłaty za udzielanie tych informacji?
Michał Serzycki
Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych
Przepisy ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o samorządzie powiatowym wprost stanowią, które dane osobowe radnych są jawne i udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP). Zgodnie z nimi oświadczenia majątkowe radnych są zamieszczane w BIP oraz są jawne z wyłączeniem informacji o adresie zamieszkania składającego oświadczenie oraz o miejscu położenia nieruchomości (art. 24i ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, art. 25d ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym). Zatem te dane osobowe, które są zamieszczane w jawnej części oświadczenia majątkowego, są dostępne za pośrednictwem BIP.
Pozostałe dane dotyczące radnego można by pozyskiwać na podstawie ustawy z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Trzeba bowiem pamiętać, że radny to funkcjonariusz publiczny, o czym wprost stanowi art. 115 par. 13 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. d) ustawy o dostępie do informacji publicznej, udostępnieniu podlega m.in. informacja o podmiotach, do których zaliczają się organy władzy publicznej, w tym o organach i osobach sprawujących w nich funkcje i ich kompetencjach. Przy czym przysługujące każdemu prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu jedynie w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych, jak również ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa (art. 5 ust. 1 i 2 cytowanej ustawy).
Także ustawy regulujące działalność jednostek samorządu terytorialnego (np. art. 23 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, art. 21. ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym) przewidują, że radny utrzymuje stałą więź z mieszkańcami oraz ich organizacjami, a w szczególności przyjmuje postulaty zgłaszane przez mieszkańców danej jednostki samorządu i przedstawia je organom tej jednostki do rozpatrzenia.
W celu umożliwienia zrealizowania takiego obowiązku, radni powinni udostępnić takie informacje na swój temat, które wyborcom umożliwiłyby z nimi kontakt.
Zatem uznać należy, że każdy ma prawo znać imię i nazwisko radnego oraz mieć możliwość skontaktowania się z nim. Najczęściej możliwość takiego kontaktu zapewniają stałe dyżury radnych pełnione w wyznaczonych miejscach, do których zainteresowane osoby mogą przyjść lub zadzwonić.
Jeśli zaś chodzi o udostępnianie informacji na temat radnych, które niewątpliwie stanowią informację publiczną, to wskazać należy, że zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, dostęp do informacji publicznej jest bezpłatny. Wyjątek od tej generalnej zasady przewidziany jest w art. 15 ustawy. Artykuł ten stanowi, że jeżeli w wyniku udostępnienia informacji publicznej na wniosek, o którym mowa w art. 10 ust. 1, podmiot obowiązany do udostępnienia ma ponieść dodatkowe koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku, podmiot ten może pobrać od wnioskodawcy opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom.