Przedsiębiorca, który zawiesi wykonywanie działalności gospodarczej, musi przestrzegać określonych reguł. Przede wszystkim w okresie zawieszenia nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.
PROCEDURY
Zawieszenie działalności musi mieć charakter faktyczny, a nie tylko formalny. Oznacza to, że wykluczone jest podejmowanie działań związanych ze zwykłym prowadzeniem firmy, tj. zawieranie umów i transakcji z kontrahentami czy też prowadzenie działań promocyjnych lub marketingowych w celu zbierania zamówień. Od tej naczelnej zasady ustawodawca przewidział jednak pewne wyjątki. Ich realizacja ma na celu zapewnienie ciągłości firmy.

Prawa przedsiębiorcy

Przedsiębiorca, który zawiesił działalność gospodarczą, jest traktowany w zakresie uprawnień jak przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą. W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej ma on prawo:
● wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów;
● przyjmować należności powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
● zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
● osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;
● uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej.
Z powyższego wynika, że pewnego rodzaju działania przedsiębiorcy związane z osiąganiem przychodów są dopuszczalne w okresie zawieszenia prowadzenia działalności. Działanie takie z pewnością usprawiedliwi konieczność zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu. Kryterium to ma jednak charakter nieostry i na tyle pojemny, że dla niektórych przedsiębiorców stanowić może furtkę do nadużyć. Pod pozorem dokonywania czynności zmierzających do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów nieuczciwi przedsiębiorcy mogliby w trakcie zawieszenia prowadzić działalność. Praktyka pokazuje, że takie przypadki występują zwykle w branżach usługowych. Przedsiębiorca zgłasza zawieszenie firmy, nie opłaca podatków i składek ZUS, jednak nadal przyjmuje klientów, zwłaszcza stałych, od których normalnie pobiera opłaty za wykonane usługi. Trzeba jednak pamiętać, że pozorne zawieszenie firmy jest nadużyciem, za które grożą kary. Podatnik w okresie zawieszenia firmy może być poddany kontroli. Jeżeli wykryje ona, że działalność nadal jest prowadzona i nie uległa rzeczywistemu zawieszeniu, może to skutkować nałożeniem na przedsiębiorcę obowiązku zapłaty podatków oraz składek wraz z odsetkami. W przypadku przedsiębiorców, którzy nie ewidencjonowali transakcji, organy podatkowe mogą dokonać określenia podstawy opodatkowania w podatku dochodowym oraz VAT w drodze oszacowana.
Charakter instytucji zawieszenia, która zakłada faktyczną przerwę w prowadzeniu działalności gospodarczej, wymagał zatem wprowadzenia przepisu, zgodnie z którym przedsiębiorca w okresie zawieszenia nie może osiągać przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Do wyjątków ustawodawca zaliczył również przychody o charakterze finansowym. Odsetki bankowe oraz inne przychody o charakterze finansowym są przychodami, które zdaniem ustawodawcy nie wymagają prowadzenia przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej.



PRZYKŁAD: CZYNNOŚCI DOZWOLONE W OKRESIE ZAWIESZENIA
Przedsiębiorca zawiesił działalność gospodarczą na okres 18 miesięcy. W trakcie zawieszenia wygasła umowa z firmą ochrony mienia, której pracownicy pilnowali firmowych magazynów przedsiębiorcy. Właściciel firmy podpisał w trakcie zawieszenia nową umowę z inną firmą ochroniarską, która zaproponowała korzystniejsze warunki współpracy. Podpisanie takiej umowy nie powinno mieć wpływu na zawieszenie działalności. Jej zawarcie należy uznać za czynność mającą na celu zabezpieczenie źródła przychodu, a zatem czynność dozwoloną w okresie czasowego wstrzymania działalności.
PRZYKŁAD: PRZYCHODY FINANSOWE
Przedsiębiorca prowadzi jednoosobową firmę, którą zawiesił na okres pięciu miesięcy. W trakcie zawieszenia prowadzenia działalności przedsiębiorca uzyskuje odsetki z lokat bankowych, odsetki od udzielonych przed zawieszeniem działalności pożyczek oraz posiadanych obligacji. W okresie zawieszenia w dalszym ciągu działa również jego firmowy rachunek bankowy, na którym przetrzymywane są środki pieniężne. Zawieszenie prowadzenia działalności gospodarczej nie stoi na przeszkodzie uzyskiwaniu tego rodzaju przychodów finansowych przez przedsiębiorcę. Zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej w okresie wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca ma prawo osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności.
UWAGA SKUTKI KONTROLI
Podatnik w okresie zawieszenia firmy może być poddany kontroli. Jeżeli wykryje ona, że działalność nadal jest prowadzona, może to skutkować nałożeniem na przedsiębiorcę obowiązku zapłaty podatków oraz składek wraz z odsetkami
Zawieszenie działalności gospodarczej nie stanowi także przeszkody w zbywaniu środków trwałych bądź wyposażenia firmy, a także nie powoduje wyłączenia uprawnienia do przyjmowania przez przedsiębiorcę należności.

Obowiązki przedsiębiorcy

W okresie czasowego zaprzestania działalności przedsiębiorca musi wywiązywać się z określonych obowiązków. Z art. 14a ust. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wynika, że przedsiębiorca w okresie zawieszenia ma obowiązek:
● uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;
● regulować zobowiązania powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
● wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa.
Udział we wszelkiego rodzaju postępowaniach związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem stanowi zatem zarówno prawo, jak i obowiązek przedsiębiorcy. Oznacza to, że zawieszenie firmy nie stanowi przesłanki do zawieszenia postępowań sądowych, podatkowych czy administracyjnych. Z drugiej strony nie wyłącza prawa przedsiębiorcy do udziału w tego rodzaju postępowaniach, jeżeli mają one związek z prowadzoną przez niego (przed zawieszeniem) działalnością gospodarczą.
Ponadto przedsiębiorca, który ma prawo w okresie zawieszenia przyjmować należności od kontrahentów, jest jednocześnie zobligowany do regulowania swoich zobowiązań, powstałych przed datą zawieszenia firmy.
Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej stanowi również, że przedsiębiorca w okresie zawieszenia wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa. Musi on zatem np. złożyć roczne zeznanie podatkowe w podatku dochodowym, czy też uiścić karę nałożoną przez organ administracji publicznej w związku z działalnością prowadzoną przed zawieszeniem, czy też regulować należne opłaty za lokal użytkowy. Przedsiębiorca w okresie zawieszenia prowadzenia działalności gospodarczej może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.