PO chce wpisać do konstytucji zakaz kandydowania do parlamentu osobom skazanym. Proponuje także zniesienie immunitetu formalnego posłów. Chodzi o usunięcie zapisów, które stanowią, że od dnia ogłoszenia wyniku wyborów do dnia wygaśnięcia mandatu, poseł bez zgody Sejmu nie może zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej. Immunitetem nadal chroniona byłaby działalność wynikająca ze sprawowania mandatu posła lub senatora.
Na czwartkowym posiedzeniu w zasadzie nie było dyskusji merytorycznej, bo posłowie nie mieli czasu, by zapoznać się z wszystkimi ekspertyzami. Najnowsza - autorstwa dra hab. Dariusza Dudka - została dostarczona w dniu posiedzenia komisji.
"Wymóg niekaralności powinien dotyczyć biernego i czynnego prawa wyborczego"
Ekspert stwierdził w niej, że projekty zasługują na "generalną ocenę pozytywną". Jednak - jak dodał - wymagają znaczących korekt legislacyjnych i merytorycznych. Zdaniem Dudka, wymóg niekaralności powinien dotyczyć nie tylko biernego prawa wyborczego (dotyczy tego jeden z projektów), ale również czynnego prawa wyborczego.
Oznaczałoby to, że osoba skazana za przestępstwo umyślne prawomocnym wyrokiem sądu nie miałaby prawa oddawania głosu w wyborach i referendach. Ekspert argumentuje, że takie rozwiązanie służyłoby zachowaniu swoistej "symetrii" wymogów prawnych.
"Stanowiłoby wyraz konsekwencji w podejściu do osób pełniących najwyższe funkcji publiczne w państwie oraz współdecydujących poprzez akt wyborczy bądź referendalny o sprawach tego państwa" - czytamy w opinii przekazanej komisji.
Alternatywne rozwiązanie dotyczące immunitetu formalnego parlamentarzysty
Dudek zaproponował też komisji alternatywne rozwiązanie dotyczące immunitetu formalnego parlamentarzysty. Według jego koncepcji, zamiast likwidować immunitet można by go wyjątkowo "przyznawać" posłom i senatorom.
Parlamentarzysta mógłby zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej, o ile Sejm nie wyraziłby sprzeciwu większością 2/3 ogólnej liczby posłów.
Karski: rozważyć zniesienie immunitetu nie tylko posłom, ale też sędziom, prokuratorom i adwokatom
Karol Karski (PiS) postulował - tak jak już na poprzednich posiedzeniach - by rozważyć zniesienie immunitetu nie tylko posłom, ale też sędziom, prokuratorom i adwokatom.
Z kolei Jolanta Szymanek-Deresz (Lewica) proponowała, by zastanowić się nad kategoriami przestępstw, których popełnienie zamykałoby drogę do kariery parlamentarnej.
Posłowie zgodzili się, że kolejne posiedzenie odbędzie się 25 września.