Wniosek o przyznanie dodatku mieszkaniowego uprawniony najemca składa w gminie. Wnioskodawca dołącza do niego deklarację o wysokości dochodów gospodarstwa domowego. W razie braku instalacji grzewczej przyznawana jest część dodatku jako ryczałt na zakup opału.
Najemcy, podnajemcy, właściciele mieszkań, osoby mające spółdzielcze prawo do lokalu, a nawet zajmujące mieszkanie bez tytułu prawnego, lecz oczekujące na lokal zamienny albo socjalny mogą ubiegać się o dodatek mieszkaniowy, gdy mają odpowiednio niski dochód na członka gospodarstwa domowego. Bierze się wówczas pod uwagę średni miesięczny dochód na osobę w ciągu trzech miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku.
Aby otrzymać dodatek, dochód nie powinien przekraczać 175 proc. kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym lub 125 proc. w gospodarstwie wieloosobowym, obowiązującej w dniu złożenia wniosku. Gdyby zaś w gospodarstwie domowym wnioskodawcy dochód ten był wyższy, ale nadwyżka nie przekraczałaby wysokości dodatku, to dodatek zostanie obniżony o tę kwotę. Powierzchnia użytkowa lokalu nie może wówczas przekraczać 30 proc., a w wyjątkowych przypadkach 50 lub 60 proc. normatywnej.
Wysokość przyznanego dodatku zależy od powierzchni normatywnej lokalu i wydatków ponoszonych na czynsz (albo opłaty eksploatacyjne w spółdzielni mieszkaniowej, zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną bądź odszkodowania za zajmowanie mieszkania bez tytułu prawnego), opłat za ciepło, wodę, wywóz nieczystości stałych i płynnych i ewentualnie również ryczałtu na zakup opału. Natomiast nie zalicza się do nich wydatków na ubezpieczenie, podatek od nieruchomości, opłat za wieczyste użytkowanie gruntów, gaz bezprzewodowy i energię elektryczną dostarczane na cele bytowe.
Powierzchnia normatywna lokalu nie jest tożsama z powierzchnią faktycznie zajmowanego lokalu. Dla celów wyliczenia wysokości dodatku przyjmuje się ją w przeliczeniu na liczbę członków gospodarstwa domowego. Nie może przekraczać: 35 mkw. dla jednej osoby, 40 mkw. dla dwóch osób, 45 mkw. dla trzech, 55 mkw. dla czterech, 65 mkw. dla pięciu i 70 mkw. dla sześciu osób. Natomiast przy większej liczbie mieszkańców dla każdej kolejnej osoby zwiększa się ją o 5 mkw. Dla osoby niepełnosprawnej poruszającej się na wózku lub wymagającej oddzielnego pokoju zwiększa się ją o 15 mkw.
Wysokość dodatku stanowi różnicę między wydatkami przypadającymi na powierzchnię normatywną a wydatkami faktycznie poniesionymi (które zostały wcześniej wymienione), ale tylko w wysokości: 15 proc. dochodów gospodarstwa domowego w jednoosobowym, 12 proc. w gospodarstwie dwu-, czteroosobowym i 10 proc. dochodów gospodarstwa domowego w większym.
Aby otrzymać dodatek, należy złożyć w urzędzie właściwej gminy wniosek (według wzoru) oraz deklarację o wysokości dochodów.
SŁOWNICZEK
Dochód – wszelkie przychody po odliczeniu kosztów uzyskania i składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz chorobowe. Nie wlicza się do niego m.in. świadczeń pomocy materialnej dla uczniów, dodatków dla sierot zupełnych, jednorazowych zapomóg z tytułu urodzenia dziecka i innych świadczeń wymienionych w ustawie z 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych.
Gospodarstwo domowe – gospodarstwo prowadzone przez wnioskodawcę, który samodzielnie zajmuje lokal albo prowadzi gospodarstwo wspólnie z małżonkiem bądź innymi osobami stale z nim zamieszkującymi i gospodarującymi.