We wtorek, 6 listopada, Koszalin po raz drugi został laureatem konkursu Samorządowy Lider Zarządzania. Mirosław Mikietyński, prezydent Koszalina, i Przemysław Krzyżanowski, dyrektor koszalińskiego wydziału edukacji po raz drugi, współautor nagrodzonego projektu, nie mieli wątpliwości, że ich system oceniania szkół to strzał w dziesiątkę.
- System funkcjonuje od trzech lat i już widać pierwsze efekty - podkreśla Przemysław Krzyżanowski.
- Osiągnęliśmy jego główny cel, czyli poprawiliśmy jakość edukacji. Potwierdzają to wyniki sprawdzianów i egzaminów zewnętrznych przeprowadzanych przez okręgową komisję egzaminacyjną.
Koszalińskie szkoły podstawowe osiągają najlepsze wyniki w województwie zachodniopomorskim i plasują się w trójce najlepszych w całym okręgu poznańskiej komisji egzaminacyjnej - dodaje Przemysław Krzyżanowski.
Okręg ten obejmuje województwa: lubuskie, wielkopolskie i zachodniopomorskie.
Trzy lata pracy
Prace nad stworzeniem tego systemu rozpoczęto na początku 2004 roku. W ich efekcie 1 września 2004 r. wszedł w życie regulamin systemu oceny szkół, obejmujący wszystkie koszalińskie szkoły podstawowe i gimnazja. 1 września 2005 r. do systemu zostały włączone przedszkola. Obecnie ocenie podlega 40 szkół i placówek, 19 przedszkoli, 12 szkół podstawowych i 9 gimnazjów. Od roku 2004 ocena przeprowadzana jest od 15 września do 31 października każdego roku, na podstawie ankiety, która jest weryfikowana przez pracowników wydziału edukacji Urzędu Miejskiego w Koszalinie. Wyniki oceny są przedstawiane radnym komisji edukacji Rady Miasta, a laureaci otrzymują od prezydenta miasta nagrody finansowe. Miasto przeznacza na ten cel od 27 do 45 tys. zł.
Wdrażanie systemu
Od stycznia do lutego 2004 r. pracownicy wydziału edukacji przeprowadzili diagnozę koszalińskich szkół podstawowych i gimnazjów, w tym przeanalizowali wyniki egzaminów zewnętrznych, oferty zajęć pozalekcyjnych, realizację programów autorskich i innowacji, wykształcenie nauczycieli, współpracę z instytucjami w zakresie profilaktyki, wyniki konkursów przedmiotowych i osiągnięć poszczególnych szkół w zakresie sportu i kultury. Diagnoza pozwoliła określić główne dziedziny życia szkoły, które powinny zostać poddane ocenie. W efekcie ocenie podlegają:
  •  wyniki sprawdzianów organizowanych przez Okręgową Komisję Egzaminacyjną w Poznaniu,
  •  opracowane i wdrożone innowacje w przeliczeniu na procenty do ogółu zatrudnionych nauczycieli w placówce, uwzględniające średnioroczne zatrudnienie nauczycieli,
  •  liczba zorganizowanych i realizowanych w poprzednim roku szkolnym form zajęć pozalekcyjnych w stosunku do liczby oddziałów,
  •  udział i realizacja w szkole: programów ogólnopolskich i europejskich, np. Socrates, Comenius, oraz innych form współpracy z zagranicą,
  •  komputeryzacja szkoły,
  •  promocja szkoły,
  •  współpraca z instytucjami, stowarzyszeniami i organizacjami w realizacji programu profilaktycznego na terenie placówki (liczba realizowanych form, ich nazwa oraz kto był ich realizatorem),
  •  znaczące sukcesy szkoły w skali województwa i kraju (certyfikaty, nadane tytuły, inne).
Za każde kryterium szkoła mogła zdobyć określoną w regulaminie liczbę punktów. Co roku, w okresie od września do października, dyrektorzy wypełniają przygotowane w urzędzie ankiety, które wyczerpują wszystkie kryteria zawarte w regulaminie. Ankiety weryfikują, oceniają i podsumowują pracownicy wydziału edukacji. Na ich podstawie przygotowany jest ranking szkół podstawowych i gimnazjów. Prezentacje z wynikami otrzymują wszyscy dyrektorzy szkół podstawowych i gimnazjów. Zobowiązani są nie tylko do przedstawienia wyników na posiedzeniu rady pedagogicznej. Wyniki publikowane są także w internecie www.edukacja.koszalin.pl oraz w prasie lokalnej.
Szkoły na szóstkę
Dzięki wprowadzeniu koszalińskiego systemu oceny przedszkoli i szkół nie tylko podwyższyły się wyniki uzyskiwane przez uczniów w egzaminach zewnętrznych, ale także wzbogaciła się oferta edukacyjna wszystkich szkół. Zwiększyła się liczba realizowanych programów autorskich oraz kół zainteresowań. Szkoły uczestniczą w większej liczbie programów ogólnopolskich i europejskich, a kadra nauczycielska inwestuje w doskonalenie zawodowe i samokształcenie.
Ponadto system, o którym mowa, to nowy element kontroli sposobu wydawania przez szkoły i placówki pieniędzy publicznych.
- W jego efekcie korzyści płynące z poprawy jakościowej koszalińskiej edukacji odczuwają wszyscy mieszkańcy miasta oraz okolicznych miejscowości, którzy od wielu lat decydują się na posyłanie swoich dzieci do koszalińskich szkół podstawowych i gimnazjów, mimo iż na terenie swoich gmin mają także możliwość korzystania ze szkół rejonowych - dodaje Przemysław Krzyżanowski.
W pierwszym roku funkcjonowania systemu dochodziło jednak do spięć na linii urząd miasta - dyrektorzy szkół. Szczególnie ujawniły się one po ogłoszeniu pierwszych wyników. Szkoły, które znalazły się na ostatnich miejscach rankingowych, nie mogły się z tym pogodzić. Stąd ważna była ewaluacja kryteriów oceny i twarde stanowisko miasta, które nie wycofywało się z tej formy strategicznego zarządzania oświatą, mimo apeli niektórych dyrektorów o zaniechanie oceny - podkreśla Przemysław Krzyżanowski.
LIDER ZARZĄDZANIA
Konkurs jest jednym z elementów projektu Budowanie potencjału instytucjonalnego samorządów dla lepszego dostarczania usług publicznych (2007-2011), współfinansowanego ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Projekt realizuje Związek Miast Polskich (lider projektu) w partnerstwie ze Związkiem Powiatów Polskich, Związkiem Gmin Wiejskich RP oraz Norweskim Związkiem Władz Lokalnych i Regionalnych. Jego celem jest poprawa jakości usług świadczonych obywatelom przez administrację samorządową i podległe jej podmioty w następujących dziedzinach: kultura, pomoc społeczna i oświata. Nagrodę w konkursie stanowi wyjazd studyjny do Norwegii dla dwóch osób z danego samorządu. Ogółem zostało przyznanych 12 nagród.
Jolanta Góra
jolanta.gora@infor.pl
ikona lupy />
Przemysław Krzyżanowski / DGP