W 2007 roku złożono blisko 200 wniosków o utworzenie ponad 2,8 tys. lokali socjalnych, mieszkań chronionych oraz miejsc w noclegowniach i domach dla bezdomnych. Wnioski te opiewały na sumę ponad 63 mln zł. Pierwsze lokale będą przekazywane do użytkowania jeszcze w 2007 roku.

■ 30 października upłynął termin na składanie wniosków o finansowe wsparcie budownictwa socjalnego. Jak należy ocenić taką liczbę wniosków?
- Początkowo oczekiwania, biorąc pod uwagę skalę potrzeb i problemów społecznych, jakie powoduje niedobór zasobów socjalnych, były większe. Jednak rok 2007 będzie dopiero początkiem programu wspierania budownictwa socjalnego, gdyż, po pierwsze, dotyczy działalności inwestycyjnej, a po drugie, zgodnie z przepisami wykonawczymi do ustawy wniosek może dotyczyć wyłącznie inwestycji zaawansowanej, tj. dla której wydano prawomocne pozwolenie na budowę. Dodatkowo przepisy wykonawcze do ustawy zostały ogłoszone w marcu i kwietniu 2007 r., a więc w trakcie roku budżetowego.
W celu rozpoznania efektywnego popytu na finansowe wsparcie oraz identyfikacji potencjalnych barier z punktu widzenia inwestora sporządziliśmy ankietę mającą na celu promocję programu. Dotarła ona do blisko 2,8 tys. gmin i powiatów, a za ich pośrednictwem do organizacji pożytku publicznego. Badanie to chcemy powtórzyć, tak więc zwracamy się do władz samorządowych z prośbą o odpowiedź na naszą ankietę.
■ Czego najczęściej dotyczyły złożone wnioski?
- W przeważającej części były to wnioski dotyczące utworzenia lokali socjalnych. Ich niedobór jest istotnym problemem społecznym, przy czym nie dotyczy on wyłącznie rodzin ubogich. Brak lokali socjalnych powoduje wstrzymanie wykonania wyroków sądowych i roszczenia odszkodowawcze właścicieli wobec gmin. Pojedyncze wnioski dotyczyły utworzenia noclegowni, domów dla bezdomnych i mieszkań chronionych.
■ Czy wszystkie pozytywnie rozpoznane wnioski będą mogły być pokryte środkami finansowymi? Czy są one wystarczające?
- Na finansowe wsparcie tworzenia socjalnego zasobu mieszkaniowego w tym roku w budżecie państwa zarezerwowano kwotę 185 mln zł. Wszystkie złożone w 2007 roku wnioski spełniały wymogi ustawy i przepisów wykonawczych i zostaną zakwalifikowane do udzielenia finansowego wsparcia. Wyniki kwalifikacji wniosków złożonych pomiędzy 1 a 31 października będą ogłoszone do końca roku w Biuletynie Informacji Publicznej BGK na stronie www.bgk.com.pl.
■ Czy potrzebne są zmiany w programie finansowego wsparcia budownictwa socjalnego, które umożliwią jeszcze większe wykorzystanie środków finansowych?
- Obowiązujące obecnie uregulowania prawne programu wymagają modyfikacji i zmian w celu zwiększenia zainteresowania inwestorów programem. W tym celu należałoby m.in. umożliwić wezwanie wnioskodawcy przez bank do uzupełniania wniosków składanych po 2007 roku oraz umożliwić objęcie wsparciem zakup budynku, w którym inwestor zamierza utworzyć lokale socjalne. Konieczne jest także doprecyzowanie uregulowań dotyczących zakupu i montażu obiektów z gotowych modułów oraz zakupu lokali mieszkalnych na rynku pierwotnym w budynku będącym jeszcze w trakcie budowy, przedsięwzięć obejmujących zarówno lokale socjalne, jak i niesocjalne. Trzeba uzględnić również inwestycje etapowe, tj. składające się z szeregu przedsięwzięć realizowanych kolejno na podstawie jednego wspólnego pozwolenia na budowę, a także przedsięwzięć będących kontynuacją robót budowlanych w budynku, którego realizacja została rozpoczęta przed złożeniem wniosku o finansowe wsparcie, ale która została przerwana z powodów organizacyjnych lub zmiany koncepcji.
NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCE BŁĘDY W SKŁADANYCH WNIOSKACH:
  •  Niewłaściwa kwalifikacja rodzaju inwestycji - budowa, remont lub przebudowa, zmiana sposobu użytkowania
  •   Braki w udokumentowaniu kosztów przedsięwzięcia powodujące niespójność z kwotą kosztów przedsięwzięcia wskazaną we wniosku
  •   Niezgodna z ustawą kalkulacja kwoty kosztów przedsięwzięcia do objęcia finansowym wsparciem w przypadku występowania w budynku zasobów socjalnych i niesocjalnych
  •  Błędy w określaniu powierzchni użytkowej budynku oraz lokali mieszkalnych
  •  Brak podstaw do ujęcia w kosztach przedsięwzięcia wnioskowanego zakresu uzbrojenia terenu np. w przypadku budowy realizowanej etapami
  •  Niespełnienie warunków rozporządzenia odnośnie do: prawomocnej decyzji o pozwoleniu na budowę, odpisów z księgi wieczystej, terminu rozpoczęcia przedsięwzięcia
  •  Brak szczegółowych informacji o wyposażeniu lokali socjalnych
  •   Błędy rachunkowe
Rozmawiał ARKADIUSZ JARASZEK
Wojciech Deszczyński, naczelnik w departamencie funduszy mieszkaniowych Banku Gospodarstwa Krajowego / DGP