Jedna hipoteka będzie mogła zabezpieczać roszczenia przysługujące kilku wierzycielom udzielającym kredytu, pożyczki lub gwarancji bankowej.
Komisja Nadzwyczajna Przyjazne Państwo wniosła przed wakacjami sejmowymi do laski marszałkowskiej projekt ustawy z 6 lipca 1982 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U. z 2001 r. nr 124, poz. 1361 z późn. zm.). Natomiast minister sprawiedliwości Zbigniew Ćwiąkalski chciałby, aby Sejm rozpatrzył go łącznie z przygotowywanym przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego projektem nowelizacji ustawy o księgach wieczystych i hipotece, który ma być przedstawiony rządowi w IV kwartale.

Dla wielu wierzytelności

Autorzy komisyjnego projektu proponują usunąć z ustawy o księgach wieczystych i hipotece ograniczenia związane z ustanowieniem jednej hipoteki dla zabezpieczenia wierzytelności przysługujących kilku wierzycielom. Teraz nie można jedną hipoteką zabezpieczyć dwóch wierzytelności, bez względu, czy należą do jednego czy do kilku podmiotów.
Projekt przewiduje zabezpieczenie wierzytelności kilku podmiotów jedną hipoteką w razie wspólnego udzielenia kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej lub akredytywy przez dwóch lub więcej wierzycieli. Byłoby to możliwe również przy wierzytelnościach objętych układem w postępowaniu upadłościowym lub naprawczym. Wierzyciele wskazywaliby wówczas jednego wierzyciela, który miałby prawo zabezpieczyć jedną hipoteką wierzytelności przysługujące jemu i pozostałym. Wykonywałby też we własnym imieniu, ale na rachunek pozostałych wierzycieli prawa i obowiązki wierzyciela hipotecznego wynikające z umowy lub z oświadczenia ustanawiających hipotekę oraz przepisów prawa. Wierzyciel ten byłby administratorem hipoteki.

Administrator hipoteki

Projekt przewiduje też drugą możliwość. Administrator hipoteki działałby w razie ustanowienia jednej hipoteki na rzecz wszystkich wierzycieli bez imiennego ich wskazania. Zabezpieczałaby ona wierzytelności z tytułu dłużnych papierów wartościowych emitowanych w serii. Administrator hipoteki byłby wówczas ustanowiony na podstawie umowy między emitentem a administratorem hipoteki. Nie musiałby być wierzycielem.
Projekt komisyjny krytycznie ocenia Ministerstwo Sprawiedliwości. Wprawdzie uważa on, że pomysł wprowadzenia administratora hipoteki zasługuje na aprobatę, to jednak tę instytucję należy uregulować bardziej kompleksowo i uwzględnić odmienności w uregulowaniu hipoteki i zastawu rejestrowego.