Konsumentowi nie zawsze przysługuje prawo odstąpienia

Ustawodawca ograniczył prawo konsumenta do odstąpienia od umowy zawartej w internecie. Prawo odstąpienia nie przysługuje konsumentowi przy usługach już rozpoczętych. W przypadku spełnienia przez przedsiębiorcę świadczenia zastępczego, konsument ma prawo nieprzyjęcia go.

Podstawowym prawem przysługującym konsumentowi zawierającemu umowę bez jednoczesnej obecności obu stron przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość jest uprawnienie do odstąpienia od tej umowy bez podawania przyczyn.

- Ze względu na specyfikę niektórych towarów i usług, ustawodawca ograniczył prawo do odstąpienia od umowy w określonych wypadkach - przypomina Konrad Joachimowicz, prawnik w Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy.

Indywidualne zamówienie

Zgodnie z art. 10 ust. 3 ustawy, jeżeli strony nie umówiły się inaczej, prawo odstąpienia od umowy zawartej na odległość nie przysługuje konsumentowi w wypadkach świadczenia usług rozpoczętych, za zgodą konsumenta, przed upływem dziesięciu dni, dotyczących nagrań audialnych i wizualnych oraz zapisanych na nośnikach programów komputerowych po usunięciu przez konsumenta ich oryginalnego opakowania. Prawo odstąpienia nie obowiązuje także w przypadku umów dotyczących świadczeń, za które cena lub wynagrodzenie zależy wyłącznie od ruchu cen na rynku, świadczeń o właściwościach określonych przez konsumenta w złożonym przez niego zamówieniu lub ściśle związanych z jego osobą, świadczeń, które z uwagi na ich charakter nie mogą zostać zwrócone lub których przedmiot ulega szybkiemu zepsuciu, dostarczaniu prasy oraz usług w zakresie gier i zakładów.

Zdaniem Katarzyny Michno, prawnika w Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy, do umów, których przedmiotem są świadczenia o właściwościach określonych przez konsumenta w złożonym przez niego zamówieniu, zaliczyć można umowy o dostawę dzieła (towaru) stworzonego według indywidualnego zamówienia konsumenta. Jeżeli chodzi o umowy o świadczenie usług ściśle związanych z osobą konsumenta, są to przykładowo umowy o stworzenie strony www tzw. homepage.

Prawa klienta

Zakupienie towaru wykonanego na indywidualne zamówienie nie pozbawia klienta środków ochrony.

Katarzyna Michno zaznacza, że konsument ma prawo do odstąpienia w razie zaistnienia przewidzianego prawem powodu. Na przykład w razie spełnienia przez przedsiębiorcę świadczenia zastępczego konsument ma prawo nieprzyjęcia tego świadczenia i odstąpienia od umowy. Każda umowa zawierana na odległość powinna określać miejsce i sposób składania reklamacji w razie niewykonania lub nieprawidłowego wykonania umowy przez przedsiębiorcę.

Towar z licytacji

Zgodnie z art. 16 ustawy, przepisów o umowach zawieranych na odległość nie stosuje się do umów sprzedaży z licytacji. Prawo do odstąpienia będzie przysługiwać klientowi przy tego rodzaju zakupach tylko w określonych, ograniczonych przypadkach, gdy spełnione będą łącznie dwa warunki.

Po pierwsze, sprzedającym za pośrednictwem aukcji internetowej musi być przedsiębiorca, który w przewidziany w ustawie sposób zorganizował swoją działalność. Jeżeli jest to osoba prywatna, zawarta z nim umowa nie będzie umową na odległość w świetle ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów i tym samym prawo do odstąpienia nie będzie konsumentowi przysługiwać.

Po drugie, zakup na aukcji najczęściej odbywa się po dokonaniu licytacji. W stosunku do umowy sprzedaży z licytacji, ustawa wyłącza możliwość skorzystania z prawa odstąpienia. Będzie ono przysługiwać jednak na aukcjach z wykorzystaniem opcji Kup teraz, która umożliwia natychmiastowe zakupienie lub sprzedanie towaru po ustalonej przez sprzedawcę cenie, czyli z pominięciem licytacji.

Wynika z tego, że warto nabywać towary na aukcjach z wykorzystaniem tej opcji. Forma ta jest szybsza niż zakupy za pośrednictwem tradycyjnych aukcji internetowych. Ponadto, pod warunkiem że sprzedawcą był przedsiębiorca, możemy skorzystać z prawa odstąpienia.

- Realizacja prawa do odstąpienia w terminie dziesięciu dni od otrzymania towaru polega na doręczeniu przedsiębiorcy stosownego oświadczenia - wyjaśnia Xawery Konarski, adwokat, wspólnik w Kancelarii Traple Konarski Podrecki.