Sejmowa komisja ustawodawcza poparła projekt stanowiska dla Trybunału Konstytucyjnego ws. niekonstytucyjności przepisów o zwrocie kosztów za obrońcę. Chodzi o brak możliwości zwrotu oskarżonemu tych kosztów, gdy uwzględnione jest jego odwołanie od wymiaru kary.

Komisja podczas wtorkowego posiedzenia zajmowała się m.in. propozycją stanowiska Sejmu dla TK w sprawie skargi konstytucyjnej, która trafiła do Trybunału w maju zeszłego roku. Dotyczy ona przepisów z Kodeksu postępowania karnego odnoszących się do zwrotu kosztów obrony - w sytuacji, gdy zostanie uwzględniona apelacja oskarżonego nie w zakresie przesądzenia jego winy, ale w odniesieniu jedynie do wymierzonej mu kary i jej złagodzenia.

Sprawa, która trafiła do TK odnosiła się właśnie do takiej sytuacji i odmowy zwrotu kosztów obrony dla mężczyzny, który w I instancji został skazany na dwa lata pozbawienia wolności, zaś na skutek apelacji - wniesionej tylko od wymiaru kary - karę tę obniżono mu do półtora roku.

"Na podstawie utrwalonego orzecznictwa TK można przyjąć, że taką podstawową kwestią dla oceny sprawiedliwości rozkładu kosztów procesu jest wynik procesu (...) i zasadą jest, że niedopuszczalne jest obciążanie kosztami strony wygrywającej" - powiedział ekspert Biura Analiz Sejmowych prezentując komisji propozycję stanowiska Sejmu dla TK. Dodał, że "na etapie postępowania odwoławczego skarżący sprawę wygrał, a został i tak obciążony kosztami obrony z wyboru". "Co ostatecznie powinno prowadzić do wniosku o niekonstytucyjności w tym zakresie kwestionowanej regulacji" - konkludował ekspert BAS.

Komisja zarekomendowała projekt takiego stanowiska jednogłośnie.

Niedawno - w końcu października - do TK wpłynęła podobna sprawa dotycząca tych regulacji K.p.k. Wniosek skierował Rzecznik Praw Obywatelskich. Zdaniem Rzecznika istota problemu dotyczy tzw. pominięcia ustawodawczego, ponieważ w przepisach nie uregulowano sytuacji zwrotu kosztów, gdy zostanie uwzględniona apelacja oskarżonego w odniesieniu jedynie do wymierzonej mu kary.

"W sytuacji takiej oskarżonemu powinien przysługiwać zwrot kosztów obrony z wyboru" - podkreślał RPO. Według Rzecznika, obecne przepisy mogą "zniechęcać osoby skazane do odwoływania się od wymiaru kary z I instancji w obawie, że nawet w przypadku uwzględnienia ich apelacji, korzyść w postaci złagodzenia wyroku będzie nieproporcjonalnie niska w stosunku do kosztów, które w związku z tym musiałyby ponieść".

Wniosek RPO został już zarejestrowany w TK i również oczekuje na stanowiska uczestników postępowania.