Postępowanie w sprawie odpowiedzialności podmiotu zbiorowego będzie szybsze

Obecny próg kary finansowej powoduje, że część wielkich podmiotów gospodarczych świadomie ryzykuje – uważa Michał Sadłowski

Jak zapatruje się pan na zlikwidowanie wymogu uprzedniego prawomocnego skazania osoby fizycznej jako warunku odpowiedzialności podmiotu zbiorowego – w kontekście walki z nieprzestrzeganiem prawa przez podmioty zbiorowe?

Niestety należy uznać, że obecny mechanizm ponoszenia odpowiedzialności przez podmioty zbiorowe jest raczej nieefektywny. Dlatego naturalne jest, że w Ministerstwie Sprawiedliwości rozpoczęły się prace zmierzające do rewizji tych regulacji. Sam warunek uprzedniego prawomocnego skazania osoby fizycznej, który wynika z norm zawartych w art. 3 i art. 4 ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych z 2002 r., chroni wprawdzie podmioty gospodarcze, ale z drugiej strony może prowadzić do nadużyć w postaci uniknięcia odpowiedzialności. Samo skazanie osoby fizycznej nie jest przecież szybkim procesem. Sprawa może trwać latami.

Co sądzi pan o wprowadzeniu – w sprawach odpowiedzialności podmiotów zbiorowych – postępowania przygotowawczego?

Przy likwidacji przesłanki uprzedniego skazania osoby fizycznej taka konstrukcja jest niezbędna. Zgodnie z ministerialnym uzasadnieniem zmian założeniem jest umożliwienie prowadzenia postępowania przygotowawczego w sprawie odpowiedzialności podmiotu zbiorowego oraz prowadzenie procesu w takiej sprawie jednocześnie z procesem przeciwko osobie fizycznej.

Jak wpłynie na przestępców podniesienie kary do granic od 30 tys. do 30 mln zł? Przy czym kara nie ma zależeć od osiągniętego przychodu…

Wydaje się, że obecny próg jest zbyt niski i powoduje, że część wielkich podmiotów gospodarczych zwyczajnie ryzykuje świadome naruszenie prawa. Granica od 1 tys. do 5 mln zł w obecnych warunkach gospodarczych kraju jest zdecydowanie nieadekwatna.

W sprawach odpowiedzialności podmiotów zbiorowych właściwy będzie sąd rozpoznający sprawę karną przeciwko osobie podejrzanej o przestępstwo. Jak pan ocenia tę zmianę?

Taka koncentracja procesowa z pewnością zapewni możliwość kompleksowego zbadania sprawy i wyjaśnienia wszelkich okoliczności faktycznych. Przede wszystkim przyśpieszy samo postępowanie.

Tematyka zmiany prawa odpowiedzialności podmiotu zbiorowego poruszona zostanie szerzej na międzynarodowym wydarzeniu „Forum Prawo dla Rozwoju” 5–6 października w Krakowie