Prawa Polaków przebywających za granicą chronią konsul generalny i honorowy. Udzielają im pomocy w razie wypadku, choroby, utraty dokumentów i aresztowania.
Oprócz pracowników polskiej ambasady i konsula generalnego Polacy przebywający za granicą mogą też liczyć na pomoc konsula honorowego. Zapewnia im pomoc bez względu na to, czy są turystami, studiują, pracują legalnie lub na czarno, albo postanowili się tam osiedlić. Wykonuje więc te same funkcje co konsul zawodowy. Natomiast w tych krajach, gdzie Polska nie jest reprezentowana przez misję dyplomatyczną lub przez konsula zawodowego, konsul honorowy jest traktowany jako oficjalny przedstawiciel państwa. Z kolei tam, gdzie Polska ma swoich przedstawicieli, konsul honorowy współdziała z nimi.