Czy dopłaty w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością mogą być sposobem na poprawienie kondycji finansowej spółki
W przypadku niedoborów środków finansowych w spółce i niemożności ich uzyskania ze źródeł zewnętrznych pomocne mogą się okazać dopłaty - forma wewnętrznej pożyczki wspólników na rzecz spółki. Mogą one mieć jedynie charakter pieniężny. Dopłaty nie powiększają udziałów wspólników w kapitale zakładowym, a co za tym idzie, kapitał zakładowy spółki nie ulega podwyższeniu.
Zasady nakładania, wnoszenia i zwrotów dopłat wspólników spółki z o.o. zostały unormowane w art. 177-179 kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z art. 177 par. 1 k.s.h. jedynie umowa spółki może zobowiązać wspólników spółki do dopłat. Postanowienia dotyczące wysokości i terminu uiszczania dopłat, do których wspólnicy są zobowiązani, mogą być zawarte w umowie spółki. Jeśli jednak takie zapisy nie zostały przewidziane w umowie, oznaczenie zarówno terminu, jak i wysokości dopłat może być dokonane wyłącznie w uchwale wspólników spółki.
Dopłaty należy określać w granicach wysokości oznaczonej liczbowo w stosunku do udziału. Możliwe jest więc określenie wysokości dopłat iloczynowo - jako wielokrotności udziału posiadanego przez wspólnika, ilorazowo - np. jedna druga wartości udziału wspólnika, czy też procentowo. Niemożliwe jest natomiast zobowiązanie wspólnika do wpłaty konkretnej kwoty, bez określenia stosunku dopłat do udziałów wspólnika.
Dopłaty powinny być nakładane i wnoszone przez wspólników równomiernie w stosunku do ich udziałów (art. 177 par. 2 k.s.h.). W związku z tym, niedopuszczalne jest zróżnicowanie wysokości dopłat tak, że jedni wspólnicy będą w nich uczestniczyć w większym stopniu niż inni, czy też wspólnik zostanie zwolniony z dopłat. Wspólnik, który w terminie nie uiści zarządzonych dopłat, będzie co do zasady zobowiązany do zapłaty odsetek ustawowych od wymaganej kwoty, a spółka może dodatkowo żądać od niego naprawienia szkody, jaka wyniknęła dla spółki ze zwłoki w płatności.
Co do zasady, dopłaty mogą być zwracane wspólnikom, jeśli nie są wymagane na pokrycie straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym spółki (art. 179 par. 1 k.s.h.). Aby zwrot był możliwy, niezbędne jest powzięcie przez wspólników uchwały. Dopłaty należy zwracać równomiernie wszystkim wspólnikom, w terminie oznaczonym w uchwale o zwrocie dopłat, nie krótszym niż trzy miesiące od dnia ogłoszenia o zamiarze ich zwrotu (art. 179 par. 2 i 3 k.s.h.). Przepisy regulujące zasady zwrotu dopłat wspólników mają charakter dyspozytywny i mogą być modyfikowane przez wspólników w umowie. Jeśli więc spółka cierpi na niedobór pieniędzy, a umowa spółki na to zezwala, warto sięgnąć właśnie po dopłaty.