Rozmawiamy z prokuratorem JACKIEM SKAŁĄ - Forum prokuratorzy.net ma służyć m.in. nawiązywaniu kontaktów i wymianie poglądów pomiędzy prokuratorami z całej Polski. Pomoże obserwować działania przedstawicieli środowiska.
• Niedawno uruchomili państwo pierwsze profesjonalne forum internetowe dla prokuratorów i ludzi związanych ze środowiskiem - prokuratorzy.net. Skąd wziął się ten pomysł?
- W tym pomyśle nie ma nic oryginalnego. To normalne, że przedstawiciele różnych zawodów chcą rozmawiać o swoich problemach. Niedawno forum internetowe utworzyli sędziowie. Na tym forum uczestniczy w dyskusji prawie 2,5 tysiąca zarejestrowanych użytkowników. Wśród nich również prokuratorzy, którzy dotąd korzystali z gościny sędziów. Za tę gościnę wypada sędziom podziękować.
• Czy jest to nowy oręż w walce o poprawę warunków pracy i płacy dla przedstawicieli tego zawodu?
- Nie należy forum traktować jako oręża. Forum ma służyć konsolidacji środowiska prokuratorów. Dzięki niemu pojawi się możliwość nawiązania kontaktów z prokuratorami z innych stron Polski. Założeniem forum jest zbudowanie swoistej siatki kontaktowej umożliwiającej przepływ ważnych informacji. Nie bez znaczenia jest też walor edukacyjny. Forum zapewni dostęp do najnowszych projektów ustaw związanych z wymiarem sprawiedliwości. Umożliwi także dostęp do publikacji na tematy związane z zawodem. Na forum będziemy mogli się przyglądać działaniom naszych przedstawicieli, związku zawodowego i trzech stowarzyszeń. To może podziałać na nasze organizacje mobilizująco, a nawet skoordynować ich działania. Na forum nie będziemy walczyli, ale będziemy rozmawiali. Czytuje nas już nawet prokurator generalny.
• Dlaczego warto się zarejestrować na forum?
- Nie warto być wyrzuconym poza nawias dyskusji, jeżeli ona ciebie dotyczy. Warto znać poglądy kolegów, choćby były zupełnie odmienne od twoich. Warto wreszcie się przekonać, że, wbrew pozorom, środowisko chce tego samego. Silnej i wolnej od wpływów z zewnątrz prokuratury, w której praca jest swojego rodzaju nobilitacją. Chcemy, aby prokuratura była apolityczna i niepodatna na oddziaływanie np. lobby związanego z wielkim biznesem i innych korporacji prawniczych, w szczególności w procesie legislacyjnym.
• Między innymi dzięki akcjom Komitetu Obrony Prokuratorów (KOP) polscy śledczy dostaną w przyszłym roku podwyżki. To niewątpliwy sukces. Na czym obecnie koncentrujecie swoje działania?
- Na spotkaniu w Krakowie 7 listopada prokurator generalny zapewniał, że tak będzie. Wspomniał, że podwyżki będą od 1 stycznia 2009 r. w kwocie 1100-1160 zł. Powiedział, że ustawa przewidująca podwyżki przejdzie skutecznie cały proces legislacyjny do końca roku. Są na to zagwarantowane środki w budżecie. Na pytanie, czy w przypadku nieuchwalenia ustawy skorzysta z instrumentu rozporządzenia, aby rozdysponować zabezpieczone środki, pan minister stwierdził, że nie rozważa takiej ewentualności, gdyż ustawa na pewno będzie. Pamiętajmy jednak, że zapowiedziane podwyżki nie wydobywają nas z ekonomicznego dna wśród innych zawodów prawniczych. Pamiętajmy również o tym, że w 2008 r. najpierw pozbawiono nas podwyżek przewidzianych w budżecie 2007, potem w lutym ministerstwo chciało zerwać z zasadą równości wynagrodzeń prokuratorów i sędziów, następnie zapowiedziało w projekcie z marca podwyżki o około 40 proc. wyższe, niż te teraz obiecywane. Na koniec w projekcie budżetu 2009 zapomniano o środkach na podwyżki dla prokuratorów. W środowisku przypuszczano, że było to związane z pomysłami wprowadzenia dodatku orzeczniczego. Na spotkaniu 7 listopada prokurator generalny potwierdził, iż z ministerstwa wyszedł projekt rozdzielający wynagrodzenia sędziów i prokuratorów ale departament, który to zrobił, wyszedł przed orkiestrę. Zapewnił, że żadnego rozdzielenia nie będzie. Co do naszych działań w najbliższym czasie opracujemy harmonogram, który będzie dostępny na forum. Zapewniam, że nie przejdziemy obojętnie wobec słusznego protestu sędziów, którzy mocą uchwały Iustitii zapowiedzieli w listopadzie kolejne dni bez wokandy.
• Wszystko wskazuje na to, że znajdująca się obecnie w Sejmie nowelizacja ustawy o prokuraturze diametralnie zmieni jej strukturę organizacyjną. Czy rzeczywiście prokuratury apelacyjne są niepotrzebne?
- Tutaj poglądy prokuratorów są zróżnicowane. Osobiście jestem za zachowaniem równowagi pomiędzy strukturą sądów i prokuratur. Likwidacja prokuratur apelacyjnych zachwiałaby tą równowagą. Należy natomiast rozmawiać o reformie tych prokuratur. Kiedyś racją istnienia prokuratur apelacyjnych były wydziały przestępczości zorganizowanej. Może warto wrócić do tych sprawdzonych rozwiązań. Przeciwko likwidacji szczebla apelacyjnego jest również minister sprawiedliwości. Zapewne przeforsuje swoje stanowisko na etapie prac parlamentarnych.
• Jak zapatruje się pan na przygotowany przez ministerstwo nowy model dochodzenia do zawodu prokuratora?
- Chcemy, aby w zawodzie prokuratora pracowali najlepsi prawnicy. Szkolenie scentralizowane zabezpieczy przed faworyzowaniem niektórych aplikantów, niekoniecznie najzdolniejszych. Problem selekcji do tego zawodu leży moim zdaniem gdzie indziej. Dotychczas nie wypracowano mechanizmów takiej selekcji, która umożliwi pracę w zawodzie prokuratora prawnikom z charakterem, osobowością, zdolnością do poświęcenia. Sama ocena z egzaminu o niczym nie świadczy. Czasami osoba z tróją będzie dużo lepszym prokuratorem niż ta z piątką.
• Jacek Skała
prokurator Prokuratury Rejonowej Kraków-Krowodrza, jeden ze współzałożycieli Komitetu Obrony Prokuratorów
