Pani Anita zamierza się poddać operacji zmiany płci. – Sęk w tym, że pozostaję w związku małżeńskim, a mąż za nic nie chce mi dać rozwodu – mówi czytelniczka. – Jakie będzie rozstrzygnięcie sądu, jeżeli wniosę powództwo o ustalenie płci – pyta
Transseksualizm to szczególny rodzaj zaburzeń seksualnych, który cechuje się poczuciem przynależności do odmiennej płci. Mężczyzna dotknięty tą przypadłością czuje się kobietą, a kobieta mężczyzną. Wymiar sprawiedliwości nie rozpieszcza osób, które odmiennie postrzegają swoją tożsamość. Aby wypełnić wszystkie formalności prowadzące do zmiany płci, trzeba wytoczyć proces przeciwko własnym rodzicom. W trakcie postępowania należy wykazać, że podjęta została terapia hormonalna, a zaburzenia seksualności musi potwierdzić biegły specjalista z zakresu psychiatrii.
Jeszcze bardziej skomplikowana jest sytuacja transseksualistów, którzy są w związku małżeńskim. Zmiana płci ze wszystkimi prawnymi konsekwencjami wymaga wcześniejszego orzeczenia rozwodu. Małżeństwo to związek założony przez kobietę i mężczyznę, dlatego też sąd nie mógłby uwzględnić powództwa wytoczonego przez panią Anitę przed uzyskaniem rozwodu. Inny wyrok doprowadziłby do funkcjonowania związku dwóch mężczyzn. Takie rozwiązanie nie jest dopuszczalne w świetle obowiązujących przepisów.
Warto wiedzieć, że transseksualizm sam w sobie nie stanowi wystarczającej podstawy rozwiązania małżeństwa. Celem uzyskania orzeczenia uwzględniającego pozew o rozwód trzeba wykazać zupełny i trwały rozkład pożycia. Poczucie przynależności do innej płci nie musi w każdym przypadku oznaczać zerwania więzi fizycznej, psychicznej i gospodarczej pomiędzy małżonkami. W procesie trzeba udowodnić, że te więzi ustały. Inaczej sąd oddali powództwo.
Najkorzystniejszy dla pani Anity byłby rozwód bez orzekania o winie stron. Nieprzejednana postawa męża wskazuje jednak na konieczność stoczenia ciężkiej batalii sądowej. I uwaga! Niewykazanie przez czytelniczkę choćby częściowej winy małżonka może oznaczać, że będzie musiała płacić mu alimenty.
Podstawa prawna
Art. 189 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.). Art. 1 par. 1, art. 56 par. 1, art. 60 par. 1 ustawy z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2015 r. poz. 583 ze zm.).