Firma rodzinna ma przestać umierać wraz z jej właścicielem. To jeden z głównych postulatów pierwszego pakietu zmian przedstawionego przez Mateusza Morawieckiego.
Pierwszy pakiet usprawnień dla przedsiębiorców stanowi rozwinięcie zapowiadanych przez rząd w Planie na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju zmian zasad prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.
Niemniej jednak, przedstawiony pakiet to wciąż nie są gotowe rozwiązania, a jedynie mało sprecyzowane postulaty wprowadzenia zmian w przepisach regulujących prawne otoczenie biznesu.
W ocenie Ministerstwa Rozwoju, problem zmiany pokoleniowej dotyczyć może bezpośrednio nawet 80.000 przedsiębiorców, a jego skala będzie wzrastać. Obecnie każdego miesiąca do CEIDG zgłaszanych jest ok. 100 przypadków śmierci osób wpisanych do rejestru. Z tych względów głównym założeniem omawianych propozycji ma być umożliwienie kontynuowania działalności firmy mimo śmierci jej założyciela.
Przejście przedsiębiorstwa na następców prawnych ma być sprawne i szybkie, co więcej, ma być możliwe jeszcze przed zakończeniem formalności spadkowych. [infografika]
Przedstawiamy najważniejsze rozwiązania, jakie planuje wprowadzić rząd, które mają uprawnić proces sukcesji po zmarłym przedsiębiorcy prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG:
Prokurent. Ministerstwo przewiduje wprowadzenie przepisów pozwalających osobie wpisanej do CEIDG na ustanowienie jeszcze za życia przedstawiciela (prokurenta), który po śmierci przedsiębiorcy mógłby prowadzić jego przedsiębiorstwo.
Tymczasowy zarządzający. Jeżeli przedsiębiorca takiego przedstawiciela nie wyznaczy – będą to mogli zrobić jego spadkobiercy, a w szczególnych wypadkach nawet sąd. Przedstawiciel ustanowiony przez spadkobierców albo sąd będzie zajmował się sprawami przedsiębiorstwa do czasu, gdy zakończone zostanie postępowanie spadkowe. Czas postępowania jest kluczowy dla zapewnienia sprawnej kontynuacji działalności firmy, niestety obecnie istniejące w tym zakresie możliwości, jak wyznaczenie pełnomocnika czy zarządcy – nie pozwalają na szybkie przejęcie zarządzania przedsiębiorstwem przez jedną osobę, zwłaszcza w przypadku braku zgody między spadkobiercami.
Obecnie zbliżone możliwości daje jedynie ustanowienie wykonawcy testamentu.
Przejęcie NIP i REGON. W pakiecie przedstawiono propozycje, które miałyby pozwolić na to, by na spadkobierców przechodził nie tylko majątek przedsiębiorcy, ale i cała prowadzona przez niego działalność. Możliwe byłoby przejęcie numerów NIP i REGON, nazwy przedsiębiorstwa, jak również wejście na miejsce spadkodawcy we wszelkich umowach, w tym pracowniczych.
Korzystanie z ulg, koncesji i zezwoleń. Także obowiązki i prawa administracyjne miałyby być kontynuowane, co ma szczególne znaczenie w przypadku korzystania przez zmarłego przedsiębiorcę z koncesji, licencji, zezwoleń itp. Dziś przejęcie numerów NIP i REGON w ogóle nie jest możliwe – zaś przejście choćby praw z koncesji czy zezwoleń jest uzależnione od spełnienia konkretnych warunków przewidzianych w ustawach szczególnych.
Oprac. JP