Podczas wtorkowego Zgromadzenia Ogólnego Sądu Najwyższego mówiono też o trudnej sytuacji wokół Trybunału Konstytucyjnego.

Informację o działalności SN w ub.r. przedstawiła pierwsza prezes Sądu Najwyższego prof. Małgorzata Gersdorf. Działalność sądu oceniła "bardzo pozytywnie".

O "pozytywnej roli, jaką SN odgrywa w naszym państwie" napisał prezydent Andrzej Duda w liście odczytanym przez ministra Andrzeja Derę. Prezydent przekazał sędziom SN wyrazy uznania za ich pracę.

- Coraz wyraźniej dostrzegany jest zły i nieprzejawiający znamion poprawy, a nawet sukcesywnie pogarszający się stan legislacji - uważa prof. Gersdorf . Według niej istotne problemy jurysdykcyjne wynikają w dużej mierze z licznych zmian prawa, w tym zwłaszcza prawa procesowego cywilnego. -Wielokrotnie nowelizacje mają charakter prowizoryczny i doraźny oraz są dalekie od profesjonalizmu. Prawodawca wprowadza je bez dostatecznej refleksji i bez konsultacji, w wyniku fałszywych impulsów oraz przekonania, że jedynym remedium na nieprawidłowości występujące w stosowaniu prawa jest jego natychmiastowa zmiana -zaznaczyła.

"Każdemu wyrokowi sądów należy się podporządkować, nawet gdy są one komuś nie w smak" - oświadczył prezes TK Andrzej Rzepliński. Przypomniał, że organy władzy odmawiają publikowania wyroków TK. W tym kontekście nazwał "budującą" kwietniową uchwałę Zgromadzenia Ogólnego SN o tym, że nawet nieopublikowany wyrok TK z chwilą jego ogłoszenia uchyla domniemanie konstytucyjności danego przepisu. "Ta uchwała to wyraz wspólnego sprzeciwu wobec prób obchodzenia konstytucji" - dodał prezes TK.

Mówiąc o planowanych zmianach ustawowych w sądownictwie, prof. Rzepliński oświadczył, że ich granice wyznacza konstytucja. Podkreślił, że wobec sędziów można będzie wymagać więcej odwagi niż dotychczas. "Sędziowanie w czasie sztormu może nam się udać tylko, gdy będziemy wspólnie bronić konstytucyjnych podstaw ustroju państwa" - dodał prezes TK.

Konstytucja nie przewiduje kontroli orzeczeń TK - mówił prezes NSA Marek Zirk-Sadowski. By było inaczej, konieczna byłaby zmiana samej konstytucji - podkreślił.

Przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa Dariusz Zawistowski oświadczył, że "poważny niepokój budzą próby podważania autorytetu SN przez przedstawicieli władzy wykonawczej i ustawodawczej"; wspomniał o wypowiedzi rzeczniczki PiS o sędziach SN jako "zespole kolesi".

"SN zarzuca się zaangażowanie polityczne i korupcję, co buduje zły klimat wobec SN" - ocenił szef KRS. Jego zdaniem może to wskazywać, że obóz władzy ma zamiar dokonać "gruntownych zmian" w SN. Zaznaczył, że resort sprawiedliwości utrzymuje w tajemnicy przed sędziami założenia projektu zmian w sądownictwie. Część sędziów może odejść w stan spoczynku - podkreślił szef KRS.

Wiceminister sprawiedliwości Łukasz Piebiak podkreślał rolę SN w sygnalizowaniu nieprawidłowości i luk w prawie. Jak dodał, ich usunięcie jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania systemu prawa.

W późniejszej wypowiedzi dla mediów Piebiak zapewnił, że projekt zmian ws. sądów będzie ogłoszony i będzie czas na wyrażenie opinii przez wszystkich zainteresowanych. "Prawdopodobnie nie będzie to okres wakacyjny" - zaznaczył. "Jeśli chodzi o stronę analityczną, jesteśmy przygotowani" - dodał. Poinformował, że będzie to kilkusetstronicowy dokument.

Słowa Rzeplińskiego o TK Piebiak uznał za "niemające związku z przedmiotem spotkania". "Miałem wrażenie, że wystąpienie miało charakter częściowo polityczny" - oświadczył.

Zastępca RPO Stanisław Trociuk mówił, że zapewnienie niezawisłości sędziów staje się dziś centralnym punktem debaty publicznej. Jej elementem jest - jego zdaniem - krytyka SN i TK, która przybiera niedopuszczalne formy, gdyż nie dotyczy danego rozstrzygnięcia, lecz samych sędziów, a prowadzona jest "pod przewrotnym hasłem naprawy". "To prosta droga do destrukcji rządów prawa" - ocenił.

W 2015 r. w SN odnotowano nieznaczny wzrost liczby spraw, których wpłynęło 11 214 (w 2014 r. - 11 065). 84 sędziów SN rozpoznało w tym czasie 10 502 sprawy (w 2014 r. - 10 546). Były w tym m.in. 7554 skargi kasacyjne i kasacje, 1022 różnego rodzaju zażalenia oraz 154 kwestie prawne.

Pozostałe sprawy to: apelacje od orzeczeń wojskowych sądów okręgowych, skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, sprawy o ochronę konkurencji i konsumentów, skargi na przewlekłość postępowania oraz o ich wznowienie, wnioski o przekazanie sprawy innemu sądowi, sprawy o ułaskawienie i dyscyplinarne (spraw dyscyplinarnych sędziów było 82) oraz uchwały ws. ważności wyborów.

PS / Źródło: PAP