TEZA: Jeżeli użytkownikiem wieczystym mogą być np. spółki osobowe, to uprawnienie do wystąpienia z wnioskiem o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości przysługuje również tym podmiotom.
Sygn. akt I OSK 2962/13
WYROK NACZELNEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO
z 20 listopada 2014 r.
STAN FAKTYCZNY
Fundacja P. Spółka Komandytowo-Akcyjna zwróciła się do prezydenta miasta Chorzów o przekształcenie w prawo własności prawa użytkowania wieczystego nieruchomości. Prezydent miasta wydał decyzję zgodną z wnioskiem spółki. Jednocześnie ustalił wysokość opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności działek na kwotę 341 536,00 zł, odmawiając rozłożenia płatności na raty.
Odwołanie od powyższej decyzji wniosła Fundacja P. Spółka Komandytowo-Akcyjna. Jednak pismem z 6 grudnia 2012 r. spółka je wycofała.
Wojewoda śląski odmówił uwzględnienia cofnięcia odwołania z uwagi na to, że kontrolowane rozstrzygnięcie zostało wydane z naruszeniem ustawy z 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. Następnie wojewoda uchylił zaskarżoną decyzję w całości i orzekł o odmowie przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. Według organu odwoławczego spółce komandytowo-akcyjnej takie prawo nie przysługuje.
Na decyzję wojewody Fundacja P. wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach. Sąd uznał ją za zasadną, dlatego uchylił zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu orzeczenia wskazał, że pomimo iż ustawa z 2005 r. wprost wskazuje jedynie osoby fizyczne i prawne oraz ich następców, to jednak obejmuje zakresem podmiotowym także jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, w tym występującą w postępowaniu spółkę komandytowo-akcyjną.
Od tego wyroku wojewoda złożył skargę kasacyjną. Naczelny Sąd Administracyjny ją oddalił.
UZASADNIENIE
Ustawa z 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości obejmuje zakresem podmiotowym także jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Przysługuje im możliwość przekształcenia prawa użytkowania wieczystego na takich samych zasadach jak osoby prawne. W szczególności zwrócić należy uwagę, że Fundacja P. występująca o przekształcenie przysługującego prawa użytkowania wieczystego funkcjonuje w obrocie prawnym jako spółka komandytowo-akcyjna.
Stosownie do art. 4 par. 1 pkt 1 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1030; dalej: k.s.h.) spółka komandytowo-akcyjna jest jedną ze spółek osobowych. Z art. 8 par. 1 k.s.h. wynika, że każda spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywaną. Przepis powyższy nadaje spółkom osobowym zdolność prawną, zdolność do czynności prawnych oraz zdolność sądową, choć nie przyznaje im osobowości prawnej. Jednak na podstawie art. 331 par. 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121; dalej: k.c.) do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych. Wobec tego atrybuty w postaci zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnych sytuują spółki osobowe jako pełnoprawnych uczestników obrotu prawnego.
Skoro ze względu na art. 331 k.c. w związku z art. 8 k.s.h. podmioty te zostały zrównane w obrocie prawnym z osobami prawnymi, to brak jest podstaw do pozbawiania ich uprawnień przysługujących bezpośrednio osobom prawnym. Należy też wskazać, że zamiarem ustawodawcy było przyspieszenie procesów przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości, poszerzenie podmiotowe i przedmiotowe uprawnionych do przekształceń.