W dniu 1 lipca 2010 roku weszła w życie nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego, wprowadzająca możliwość nagrywania rozpraw sądowych, czyli tzw. elektroniczne protokołowanie.

Rada Ministrów przyjmując w kwietniu 2010 roku nowelizację kodeksu postępowania cywilnego (k.p.c.) postawiła sobie za cel usprawnienie postępowania sądowego m.in. poprzez wprowadzenie elektronicznego protokołu.

Zmiany w kodeksie umożliwią zapis czynności sądowych z wykorzystaniem najnowszych technologii. Protokół elektroniczny będzie zapisywany w wersji audio lub audio-wideo.

Nowoczesność i tradycja

Zasadą będzie sporządzanie protokołu elektronicznego, mimo, iż przepisy nowelizacji zakładają współistnienie protokołów: tradycyjnego i elektronicznego.

W sytuacji gdy względy techniczne uniemożliwią utrwalenie przebiegu rozprawy za pomocą elektronicznego protokołu, będzie sporządzany tradycyjny protokół, który jak dotychczas podpiszą sędzia i protokolant.

Natomiast protokół elektroniczny będzie utrwalany w sposób, który gwarantuje identyfikację osoby go sporządzającej oraz rozpoznawalność późniejszych zmian. Protokół elektroniczny i tradycyjny będą równe pod względem skutków prawnych.

Strony otrzymają zapis dźwięku z rozprawy

Zgodnie z wprowadzonym § 2 do art.9 zarówno strony, jak i uczestnicy będą miały prawo do otrzymania z akt sprawy zapisu dźwięku. Takiej możliwości oczywiście strony nie otrzymają, jeżeli protokół sporządzono jedynie w formie pisemnej.

Z przebiegu posiedzenia jawnego protokolant ma sporządzić protokół utrwalając przebieg posiedzenia za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk oraz pisemnie, pod kierunkiem przewodniczącego.

Jeżeli przebiegu posiedzenia nie utrwala się za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk, protokół sporządzony pisemnie powinien, oprócz danych i okoliczności określonych w § 1, zawierać wnioski oraz twierdzenia stron, a także wyniki postępowania dowodowego oraz inne okoliczności istotne dla przebiegu posiedzenia; zamiast podania wniosków i twierdzeń można w protokole powołać się na pisma przygotowawcze.

Podpis elektroniczny pod protokołem

Protokół, który będzie sporządzony za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk protokolant podpisuje podpisem elektronicznym.

Dzięki temu zostanie zagwarantowana identyfikacja osoby protokolanta oraz rozpoznawalność jakiejkolwiek późniejszej zmiany protokołu. Protokół sporządzony pisemnie podpisują przewodniczący i protokolant.

Następnie do Ministra Sprawiedliwości będzie natomiast należało wydanie rozporządzeń, za pomocą których określi rodzaje urządzeń i środków technicznych służących do utrwalania dźwięku albo obrazu i dźwięku, sposób sporządzania zapisów dźwięku albo obrazu i dźwięku oraz sposób identyfikacji osób je sporządzających, jak również sposób udostępniania oraz przechowywania takich zapisów.

Anna Sergiej