Weszła w życie obszerna nowelizacja ustawy -Prawo o ustroju sądów powszechnych, która wprowadza m.in. oceny okresowe sędziów oraz modyfikuje strukturę i model zarządzania sądami. Zmiany były krytykowane przez środowisko sędziowskie już na etapie projektu.
Oceny okresowe sędziów
Znowelizowana ustawa wprowadza połączone z planem rozwoju zawodowego oceny okresowe sędziów, asystentów sędziów i referendarzy, przy czym pierwsze oceny pracy sędziów zostaną przeprowadzone dopiero po upływie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie nowelizacji czyli po dniu 28 marca 2013 r.
Zaproponowany w ustawie system ocen ma na celu powiązanie procedury oceniania pracy sędziów z osiąganiem przez sąd oczekiwanego poziomu jakości wykonywanych zadań, przede wszystkim w zakresie przebiegu postępowań - uzasadnia resort sprawiedliwości.
Zobacz: Iustitia apeluje do Trybunału Konstytucyjnego
Analizie będzie również podlegał proces podnoszenia kwalifikacji.
Oceny pracy sędziego, jej wyniki, stanowić będą podstawę do opracowania indywidualnego planu rozwoju zawodowego sędziego, który ma być sporządzany, z udziałem sędziego, na okres nie krótszy niż cztery lata.
Oceny pracy sędziów już na etapie projektu były oceniane przez sędziów krytycznie. Podnosili oni bowiem, iż system ocen może godzić w niezależność sędziów.
Zobacz: Iustitia: Pracownicy wymiaru sprawiedliwości są lekceważeni
Menadżerski model zarządzania sądami
W dniu 1 stycznia 2013 r. wejdą w życie przepisy wprowadzające nowy menadżerski model zarządzania sądami, a więc przepisy, które sytuują dyrektora sądu jako organ sądu i przyznają mu kompetencje w dziedzinie zarządzania i finansów.
Zgodnie z przepisami nowelizacji , na dyrektorach sądów spoczywać będzie odpowiedzialność za zapewnienie i sprawne funkcjonowanie infrastruktury sądu oraz efektywne zarządzanie zasobami personelu pomocniczego.
Pomimo tego, iż nowe przepisy w przedmiotowym zakresie mają wejść w życie dopiero w przyszłym roku, to ustawa przewiduje, że w okresie od 28 marca 2012 roku do dnia 1 stycznia 2013 r. prezesi sądów będą mogli powierzyć dotychczasowym dyrektorom sądów i kierownikom finansowym sądów rejonowych zadania z zakresu menadżerskiego modelu zarządzania.
Zobacz: KRS negatywnie o propozycji reorganizacji sądów rejonowych
Zmiany struktury sądów
Zmiany obejmą również strukturę sądów. Wprowadzona została zasada, że w sądzie rejonowym i okręgowym będą funkcjonowały obowiązkowo wydziały karne i cywilne, zaś w sądach apelacyjnych cywilny, karny oraz pracy i ubezpieczeń społecznych.
Wydziały rodzinne, pracy czy gospodarcze będzie można utworzyć, jeśli na danym terenie jest takie zapotrzebowanie, uzasadnione wpływem spraw. Reforma nie zakłada automatycznej likwidacji wydziałów, które uznano za fakultatywne.
Zmiany zostały skrytykowane przez samorząd sędziowski, który uważa, iż mogą one doprowadzić do obniżenia poziomu orzecznictwa poprzez uniemożliwienie sędziom specjalizacji.
Paulina Szewioła
Ustawa z dnia 18 sierpnia 2011 roku o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw
Zobacz także:
Organizacje prawnicze krytycznie o projekcie nowelizacji ustroju sądów powszechnych