Trybunał Konstytucyjny uznał, że karanie pijanych rowerzystów według zasad, jakie stosuje się wobec nietrzeźwych kierowców, jest zgodne z konstytucją. Wątpliwości w tej sprawie miał Sąd Rejonowy we Wschowie w lubuskim, który zwrócił się do trybunału o rozstrzygnięcie.

W dniu 7 kwietnia 2009 roku Trybunał Konstytucyjny rozpoznał połączone pytania prawne Sądu Rejonowego we Wschowie, II Wydział Karny dotyczące odpowiedzialności karnej nietrzeźwego rowerzysty.

Trybunał Konstytucyjny zbadał, czy zgodne z konstytucją jest karanie nietrzeźwych rowerzystów na tych samych zasadach jak pijanych kierowców aut, a nie jak pieszych stwarzających zagrożenie dla ruchu drogowego.

Zachowania nietrzeźwego pieszego karane są bowiem na podstawie kodeksu wykroczeń (za spowodowanie po pijanemu zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym przewiduje on karę aresztu, ograniczenia wolności albo grzywnę), podczas gdy nietrzeźwy rowerzysta odpowiada na podstawie kodeksu karnego za przestępstwo. Kodeks karny przewiduje grzywnę, ograniczenie wolności albo karę do 2 lat więzienia dla tego, kto w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego prowadzi "pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym". Natomiast ten, kto w stanie nietrzeźwości prowadzi inny pojazd, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 178a par. 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny jest zgodny z art. 32 ust. 1 konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 2 i art. 31 ust. 3 konstytucji.

Zdaniem sądu pytającego art. 178a par. 2 k.k. narusza zasadę równości obywateli wobec prawa wyrażoną w art. 32 ust 1 konstytucji, a przez to narusza również zasadę sprawiedliwości społecznej (art. 2 konstytucji) i zasadę proporcjonalności (art. 31 ust 3 konstytucji). Według sądu pytającego kwestionowany przepis nierówno traktuje bowiem takich samych rodzajowo - poruszających się za pomocną mięśni - uczestników ruchu drogowego, to jest rowerzystów i pieszych.

Trybunał przypomniał, iż zgodnie z ustalonym orzecznictwem TK z zasady równości wynika nakaz jednakowego traktowania podmiotów prawa w obrębie określonej klasy. Wszystkie podmioty prawa charakteryzujące się w równym stopniu daną cechą istotną powinny być traktowane równo, a więc według jednakowej miary, bez zróżnicowań zarówno dyskryminujących jak i faworyzujących. Trybunał zaznaczył, że oceniając regulację prawną z punktu widzenia zasady równości należy rozważyć, czy można wskazać wspólną cechę istotną uzasadniającą równe traktowanie podmiotów prawa, biorąc pod uwagę treść i cel danej regulacji prawnej. Zasada równości zakłada jednocześnie różne traktowanie podmiotów różnych, tj. podmiotów, które nie posiadają wspólnej cechy istotnej.

Trybunał wyda również postanowienie sygnalizacyjne, w którym przedstawi Sejmowi uwagi dotyczące niezbędności działań prawodawczych zmierzających do nowelizacji art. 42 par. 2 ustawy z dnia 6 czerwca 2004 r. - Kodeks karny.

Rozprawie przewodniczyła sędzia TK Ewa Łętowska, a sprawozdawcą był sędzia TK Andrzej Rzepliński.

TK/AS

Zobacz także:

TK: Prawo do umundurowania a służba w jednostkach mundurowych

Wpływ orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka na polski porządek prawny