Reforma systemu stanowienia prawa jest niezbędna. Złe prawo przeszkadza najbardziej przedsiębiorcom, którzy działają w znacznie trudniejszym otoczeniu instytucjonalno-prawnym niż ma to miejsce w innych krajach Unii Europejskiej. Postulowana przez BCC zmiana mogłaby być jedną z najpoważniejszych reform przeprowadzonych w ostatnich latach.
Obecnie mamy do czynienia z inflacją legislacyjną. Przyjmowane przez Parlament rozwiązania prawne nie zawsze spełniają wymóg: maksimum celów gospodarczych, środowiskowych i społecznych przy możliwym minimum obciążenia podmiotów gospodarczych i obywateli- alarmują eksperci BCC.
Ponad połowa nowych przepisów – niekonstytucyjna
W 2002 r. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że „naruszeniem
Konstytucji RP jest stanowienie
przepisów niejasnych, wieloznacznych, które nie pozwalają obywatelowi na przewidzenie konsekwencji prawnych jego zachowań".
Jednakże coraz więcej z nich trafia na wokandę TK, co dowodzi, że jakość stanowionego w Polsce
prawa nie jest najlepsza.
W ubiegłym roku Trybunał Konstytucyjny wydał 68 orzeczeń, uznając aż 37 – a więc ponad 50 proc. nowych przepisów – za niezgodne z Konstytucją RP
Jak zauważa Zenon Wasilewski, ekspert BCC, bardzo często w pracach legislacyjnych nie uwzględnia się nie tylko orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, ale także Naczelnego Sądu Administracyjnego i Sądu Najwyższego. Zdaniem BCC, zapowiadane rządowe ustawy nie powinny być uchwalane bez osiągnięcia konsensusu społecznego oraz bez szerokiej publicznej debaty.
Jedną z ważniejszych nieprawidłowości sygnalizowanych przez ekspertów BCC jest często praktykowana tzw. wrzutka poselska, tj. wnoszona poprawka wykraczająca poza przedłożenie rządowe. Taka praktyka jest naruszeniem zasady prawidłowej legislacji i omijaniem obowiązku przeprowadzenia konsultacji społecznych. Miało to m.in. miejsce w przypadku prac podkomisji ds. ustawy refundacyjnej i przyjęcia poprawki dotyczącej zakazu
reklamy aptek i punktów aptecznych.
Przedsiębiorców niepokoi fakt, iż w ramach tego samego koalicyjnego rządu jeden resort – Ministerstwo Gospodarki – dąży do ograniczania barier administracyjnych i prawnych w prowadzeniu działalności gospodarczej, zaś drugi – Ministerstwo Zdrowia – tworzy nowe, jeszcze bardziej skomplikowane i ograniczające wolny rynek przepisy.
Jak zaznaczają eksperci BCC w procesie stanowienia
prawa Sejm RP powinien stanowić forum poważnej debaty publicznej, także ze stroną społeczną uczestniczącą w procesie stanowienia prawa. Zdaniem BCC, nadania odpowiedniej rangi wymaga instytucja wysłuchania publicznego. Zasadność taką potwierdziła, nieudana, przeprowadzona w tej formie debata nad ustawą o działalności leczniczej. Większość zgłoszonych wniosków nie została uwzględniona w dalszym toku prac legislacyjnych. Poważną wadą tego rozwiązania jest to, że organizacje pracodawców i pozarządowe nie mają możliwości bezpośredniego wnioskowania do Marszałka Sejmu RP o przeprowadzenie wysłuchania publicznego.
Wspólny front na rzecz dobrego prawa
Polsce potrzebna jest pilna reforma systemu stanowienia prawa. Na poparcie organizacji przedsiębiorców i pracowników (strony społecznej w Komisji Trójstronnej) zasługuje – wcale nie nowa – propozycja utworzenia Krajowej Rady Legislacyjnej – organu niezależnego od rządu i większości parlamentarnej, mającego wysoką pozycję konstytucyjną i odpowiedni skład – powoływanej przez Prezydenta RP.
Idea powołania profesjonalnej, apolitycznej oraz niezależnej instytucji dbającej o jakość prawa w Polsce, powinna zyskać również poparcie samorządów, zawodów zaufania publicznego (przede wszystkim prawników) i wielu innych instytucji. Przede wszystkim wymaga jednak ponadpartyjnego współdziałania wszystkich parlamentarnych ugrupowań politycznych- podkreślają eksperci BCC.
KRL mogłaby być niekwestionowanym arbitrem w rozstrzyganiu wielu sporów i konfliktów: rząd – społeczeństwo – pracodawcy – eksperci, powstających w trakcie procedury legislacyjnej. Najważniejszym jej zadaniem powinno być opiniowanie, na każdym etapie procedury legislacyjnej, wszystkich projektów aktów prawnych przygotowywanych przez podmioty, którym przysługuje inicjatywa ustawodawcza, pod kątem ich zgodności z Konstytucją RP i orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego. Zabezpieczałaby ona również przed niekontrolowanym i sprzecznym z prawem lobbingiem, a nawet korupcją, która w działalności ustawodawczej stanowi w dalszym ciągu realne zagrożenie.
Popierając utworzenie Krajowej Rady Legislacyjnej BCC proponuje, by w jej skład weszli między innymi: byli Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego, członkowie Rady Legislacyjnej obecnej IX kadencji oraz inne osoby o niekwestionowanym autorytecie i dorobku naukowym, posiadające także wieloletnie praktyczne doświadczenie w pisaniu i ocenie projektów legislacyjnych.
Konstytucja Przedsiębiorców'' nie uwzględnia głosów przedsiębiorców
Przedsiębiorców czekają zmiany