W dniu 19 października w Pałacu Kazimierzowskim UW odbyła się dyskusja na temat definicji handlu ludźmi wprowadzonej do kodeksu karnego. W panelu wzięli udział przedstawiciele Ośrodka Badań Handlu Ludźmi UW, Ministerstwa Sprawiedliwości i Sejmu RP.
Ustawą z dnia 20 maja 2010 roku zmieniającą m.in. kodeks karny i kodeks postępowania karnego wprowadzono do polskiego systemu prawnego pojęcie handlu ludźmi oraz niewolnictwa. Zabieg ten wymusiła m.in. chęć przyspieszenia procedowania w tego typu przestępstwach, fakt, iż jako jedno z niewielu państw UE ciągle nie mieliśmy tych pojęć skodyfikowanych oraz nadzieja na zwiększenie skuteczności ścigania przestępców zajmujących się tym procederem.
Jak zaznaczyła prokurator Anna Romanowska, współtwórczyni nowych przepisów, realizacja tego projektu nie była łatwa. Należało bowiem zharmonizować definicje z kodeksem i regulacjami pozakodeksowymi, tak by zachować spójność systemu. Dodała przy tym, że cel w postaci dostosowania definicji do wymogów związanych z aktami prawa międzynarodowego, został spełniony.
Nie zabrakło jednak na sali osób o odmiennym stanowisku. Definicji zarzucono m.in. kazuistyczność, niespójność wewnętrzną oraz niezbyt udolne połączenie w całość części dawnego art. 253 kk oraz tłumaczenia definicji owych przestępstw z prawa międzynarodowego. W opinii części zgromadzonych to nie brak definicji był powodem słabej wykrywalności tego rodzaju przestępstw, a pasywność organów ścigania oraz brak działalności operacyjnej. Dowodem tego jest fakt, iż wszystkie sprawy tego rodzaju trafiające do sądów były skutkiem zawiadomienia, a nie interwencji np. policji.
Należałoby jednak zaznaczyć, że samo pojawienie się przedmiotowej definicji jest zjawiskiem pozytywnym. Organom ścigania potrzebne bowiem było skonkretyzowanie tego kogo i za co ścigają. Zjawisko handlu ludźmi jest pojęciem nowym, dynamicznym, w związku z czym problem aktualności i uzupełniania niedociągnięć semiotycznych będzie rozwiązywany w razie potrzeb, na bieżąco.
Mateusz Kiejna
Zobacz także: