W opinii Rzecznika Praw Obywatelskich, w polskim systemie prawnym brak jest rozwiązań legislacyjnych, które stanowiłyby podstawę prawną uprawniającą organy ścigania do przetwarzania i upubliczniania materiałów pochodzących z monitoringu, które zawierają dane osobowe obywateli.

Jak informuje RPO problematyka ta ujawniła się na tle spraw podejmowanych w Biurze Rzecznika, w tym sprawy publikacji pochodzących ze stadionowego monitoringu zdjęć kibiców piłkarskich przez śląską Policję na jej stronach internetowych w celu identyfikacji kibiców.

W opinii RPO omawiana problematyka jest o tyle istotna, iż czynności organów ścigania polegające na wykorzystywaniu i upublicznianiu materiałów uzyskanych za pomocą monitoringu, wkraczają dalece w konstytucyjnie chronione prawa obywateli, w tym prawo do prywatności i ochrony wizerunku.

Rzecznik podkreśla, iż zezwolenia na publikację przez organy ścigania wizerunku osób uzyskanych za pomocą monitoringu nie zawiera zarówno ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, która jedynie w art. 81 ust. 2. pkt. 2 dopuszcza możliwość rozpowszechnienia wizerunku osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, jak i zezwolenia takiego nie zawierają również przepisy Kodeksu postępowania karnego, czy poszczególne ustawy regulujące funkcjonowanie organów ścigania, dla przykładu ustawa o Policji.

W świetle bowiem art. 20 ust. 2a i 2b pkt 3 ustawy o Policji z dnia 6 kwietnia 1990 r., Policja może pobierać, uzyskiwać, gromadzić, przetwarzać i wykorzystywać w celu realizacji zadań ustawowych informacje, w tym dane osobowe, o osobach podejrzanych o popełnienie przestępstw ściganych z oskarżenia publicznego, nieletnich dopuszczających się czynów zabronionych przez ustawę jako przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego, osobach o nieustalonej tożsamości lub usiłujących ukryć swoją tożsamość oraz o osobach poszukiwanych, także bez ich wiedzy i zgody. Informacje te mogą obejmować zdjęcia, szkice i opisy wizerunku. Jednakże jak wskazuje RPO, że „Policja przetwarza informacje w zbiorach informacji prowadzonych w systemie informatycznym lub w formie sporządzanych ręcznie kartotek, skorowidzów, ksiąg, wykazów, registratur lub innych ewidencji, przy czym są one przetwarzane w:

1) centralnych zbiorach informacji - przeznaczonych do przetwarzania informacji niezbędnych do realizacji zadań Policji na obszarze całego kraju,

2) wewnętrznych zbiorach informacji -przeznaczonych do przetwarzania informacji niezbędnych do realizacji zadań na obszarze właściwości miejscowej poszczególnych jednostek organizacyjnych Policji lub w zakresie właściwości rzeczowej poszczególnych komórek organizacyjnych Komendy Głównej Policji,

3) zestawach zbiorów informacji - przeznaczonych do integracji i usprawniania procesów przetwarzania informacji zgromadzonych w odrębnych zbiorach.

W tym stanie rzeczy Rzecznik uznaje, iż przetwarzanie danych osobowych przez Policję - w świetle cytowanych wyżej przepisów jest pojęciem węższym i nie odnosi się do przetwarzania i upubliczniania przez organy ścigania danych pochodzących z monitoringu.

Wobec powyższego, Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do organu ochrony danych osobowych o zbadanie przedmiotowej problematyki, a w szczególności o rozważenie, czy nie zachodzi potrzeba podjęcia, przez uprawnione podmioty, działań związanych z opracowaniem ustawy, która w sposób kompleksowy określałaby zasady wykorzystywania przez organy państwowe danych pochodzących z monitoringu i uprzejmie proszę o poinformowanie mnie o stanowisku zajętym w niniejszej sprawie.

PS/źródło: RPO

Zobacz także:

Interwencja RPO w sprawie prawa strony do rzetelnego procesu

Zaległości w wydawaniu aktów wykonawczych pod lupą RPO