W dniu 28 maja 2009 roku Trybunał Konstytucyjny rozpozna pytanie prawne Sądu Okręgowego Warszawa - Praga w Warszawie, X Wydział Gospodarczy dotyczące odrzucenia środka odwoławczego z powodu nieuiszczenia opłaty.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 1302 § 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 roku - Kodeks postępowania cywilnego z art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1 oraz art. 78 konstytucji.
Przekazanie sprawy do sadu odwoławczego - po wcześniejszym ustaleniu przez sąd pierwszej instancji, że pismo zawierające środek odwoławczy spełnia warunki formalne i zostało należycie opłacone - nie zwalnia sądu wyższej instancji od oceny czy wymogi określone w ustawie zostały faktycznie spełnione. Obowiązujące przepisy nakazują między innymi, aby pismo wniesione przez fachowego pełnomocnika, które podlega opłacie, zostało opłacone przy wniesieniu tego pisma do sądu i konieczne jest sprawdzenie czy opłata sądowa została uiszczona. Niewykonanie tej czynności skutkuje odrzuceniem środka odwoławczego. Jeżeli sąd pierwszej instancji nie odrzuci nieopłaconego środka odwoławczego, pomimo istnienia ku temu ustawowych przesłanek, to obowiązany do dokonania tej czynności jest sąd drugiej instancji.
Obowiązujące przepisy w odmienny sposób traktują jedynie niektóre podmioty wnoszące pisma do sądu. Kwestionowany przepis wskazuje, że w wypadku wniesienia pisma przez zawodowego pełnomocnika, oczekiwana od niego fachowość może uzasadniać odmienną ocenę skutków niewłaściwego działania, co zdaniem sądu pytającego jest sprzeczne z konstytucją.
Sąd pytający podkreśla, że odrzucenie środka odwoławczego z powodu nieopłacenia pisma spowoduje zakończenie sprawy we wcześniejszym terminie, ale wątpliwe jest czy uzyskanie takiego przyspieszenia jest wartością przewyższającą prawo strony do rozpoznania zarzutów skierowanych przeciwko wydanemu orzeczeniu. Jeżeli strona postępowania sądowego nie powinna ponosić skutków niestarannego działania pełnomocnika przy sporządzaniu pisma procesowego, bo taki skutek nie znajduje oparcia w konstytucji, to wydaje się, że nie powinna także ponosić konsekwencji innego niewłaściwego działania towarzyszącego wniesieniu pisma do sądu.
Rozprawie będzie przewodniczyć sędzia TK Andrzej Rzepliński, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Wojciech Hermeliński.
TK/AS
Zobacz także: