Konsultacje społeczne na temat reformy Europejskiego Trybunału Praw Człowieka odbyły się w dniu 9 lutego 2011 r. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele wiodących organizacji pozarządowych zajmujących się reprezentacją skarżących przed ETPCz.
Spotkanie zostało zorganizowane w siedzibie Rady Europy w Strasburgu, przez Grupę Ekspertów ds. reformy ETPCz działającą w ramach Komitetu Sterującego ds. Praw Człowieka. Poświęcone zostało czterem zagadnieniom: wprowadzeniu nowego systemu filtrowania spraw, wprowadzeniu uproszczonej procedury zmiany Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, koncepcji opłat za skargi wnoszone do ETPCz, oraz przyznania Trybunałowi nowej kompetencji do wydawania opinii doradczych na wniosek niektórych organów państw- stron Konwencji. Dyskusja ta prowadzona była w następstwie Deklaracji z Interlaken, przyjętej prawie rok temu, która wyznaczyła ogólne kierunki dalszego reformowania systemu Konwencji.
Wprowadzenie nowego mechanizmu filtrowania skarg
Zasadniczym zagadnieniem pierwszej części dyskusji było pytanie, czy w ogóle nowy mechanizm filtrujący jest potrzebny. Założeniem potencjalnej reformy systemu wstępnego monitorowania spraw mogłoby być odciążenie sędziów ETPCz w tym zakresie. W toku dyskusji pojawiały się różne propozycje rozwiązań.
E. Fribergh podkreślił, że w Kancelarii ETPCZ została niedawno stworzona całkowicie nowa sekcja – filtrowania spraw dotyczących państw, z których pochodzi bardzo dużo skarg (w tym spraw polskich). Jest ona zarządzana przez jedną osobę, dzięki czemu łatwiej zachować spójność w działaniu, a także odpowiednio wcześnie kierować dane sprawy do odpowiednich sekcji czy działów w ETPCz.
Jednym z omawianych i budzących największe emocje zagadnień był pomysł wprowadzenia opłat od skarg kierowanych do ETPCz. Na zlecenie DH-GDR przygotowany został specjalny raport ekspercki na temat stosowanych systemów opłat sądowych w różnych państwach. Pomysł wprowadzenia opłat spotkał się z masowym protestem organizacji pozarządowych.
Adam Bodnar wskazał, że HFPC od początku sprzeciwiała się pomysłowi wprowadzenia opłat za skargi do ETPCz co więcej tożsame stanowisko zajmuje również Rząd RP.
W ostatniej części spotkania Martin Kuijer z Ministerstwa Sprawiedliwości Holandii przedstawił pomysł opinii doradczych, które mogłyby być wydawane przez ETPCz. Jego zdaniem, takie opinie powinny być wydawane w sprawach dotyczących systemowego naruszenia praw człowieka przedstawiających istotny problem, podobny w wielu sprawach.
Dzięki temu kwestie dotyczące interpretacji Konwencji rozwiązane byłyby o wiele wcześniej niż w przypadku rozstrzygania pojedynczej, konkretnej sprawy ujawniającej taki systemowy problem. Jednak, jak i w przypadku pozostałych zagadnień omawianych podczas spotkania, również pomysł opinii doradczych zebrał taką samą ilość opinii pozytywnych jak i negatywnych.
RO/źródło:HFPC
Zobacz także: