Jak będą lustrowani prawnicy

Prawnicy będą musieli złożyć oświadczenia o ewentualnej współpracy z organami SB, nawet wówczas gdy podobne oświadczenia składali już pod rządami wcześniejszej ustawy lustracyjnej. Zgodnie z art. 4 ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach SB obowiązek złożenia oświadczenia lustracyjnego spoczywa na prezesach sądów oraz sędziach, a także na kierownikach powszechnych lub wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury oraz wchodzących w ich skład prokuratorach, jeżeli urodzili się przed 1 sierpnia 1972 r. Jednocześnie z obowiązku złożenia oświadczenia zwolnieni są aplikanci tych zawodów prawniczych oraz asesorzy sądowi.

30 dni na złożenie

Oświadczenia lustracyjne muszą być złożone w terminie miesiąca od zawiadomienia o tym obowiązku przez właściwy organ. Niedotrzymanie tego obowiązku skutkuje utratą zajmowanego stanowiska. Właściwy organ ma natomiast 30 dni na dokonanie zawiadomienia – licząc od 15 marca. Organem właściwym do dokonania zawiadomienia o konieczności złożenia oświadczenia oraz skutkach niedopełnienia tego obowiązku jest w przypadku prezesów sądów minister sprawiedliwości lub prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego w stosunku do prezesa wojewódzkiego sądu administracyjnego. Obowiązek powiadomienia sędziów o konieczności poddania się lustracji spoczywa na Krajowej Radzie Sądownictwa lub na marszałku Sejmu w stosunku do sędziów Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Stanu. Prokuratorzy natomiast składają swoje oświadczenia do prokuratora generalnego.

Adwokaci i radcowie do lustracji

Ustawa o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa stanowi, że obowiązek złożenia oświadczenia lustracyjnego spoczywa również na adwokatach, radcach prawnych oraz radcach Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa. Organem właściwym do powiadomienia ich o konieczności złożenia oświadczeń jest właściwa okręgowa rada adwokacka lub okręgowa izba radców prawnych oraz prezes Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa w stosunku do radców wchodzących w jej skład. Lustracji będą musieli poddać się również notariusze i komornicy, którzy swoje oświadczenia będą składali do ministra sprawiedliwości.

Co w oświadczeniu

Wszyscy prawnicy, którzy urodzili się przed 1 sierpnia 1972 r. i podlegają lustracji, wypełniają jednakowy druk oświadczenia, który jest załącznikiem do ustawy lustracyjnej. Oświadczenie, które należy wypełnić, składa się z dwóch części – A i B. Pierwszą część A wypełniają wszyscy podlegający lustracji, drugą część, oznaczoną literą B, tylko ci, którzy przyznali się do współpracy. Część A zawiera rubryki, w które należy wpisać dane pozwalające na identyfikację, czyli: imię i nazwisko, datę urodzenia, adres zamieszkania i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość. Ponadto znajduje się w niej najważniejszy fragment tego dokumentu dotyczący potwierdzenia bądź wykluczenia współpracy ze służbami PRL. Wypełnioną część A oświadczenia należy podpisać. Część B natomiast muszą wypełnić osoby, które przyznały się do współpracy ze służbami. Należy w niej podać jej szczegóły poprzez wskazanie, z jakim organem bezpieczeństwa prowadzona była współpraca, zajmowane w nim funkcje i w jakim okresie miała ona miejsce. Tak wypełnione oświadczenie lustracyjne właściwy organ niezwłocznie przekazuje do Biura Lustracyjnego Instytutu Pamięci Narodowej.

KTO DO LUSTRACJI • Prezesi sądów – minister sprawiedliwości • Sędziowie – Krajowa Rada Sądownictwa • Prokuratorzy – prokurator generalny • Adwokaci – okręgowa rada adwokacka • Radcowie prawni – okręgowa izba radców prawnych • Radcowie Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa – prezes Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa • Notariusze i komornicy – minister sprawiedliwości JAK SIĘ ODWOŁAĆ • Odwołanie składa się w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia wraz z uzasadnieniem sądu I instancji. • Apelację składa się do sądu apelacyjnego za pośrednictwem sądu okręgowego, który wydawał wyrok. • Orzeczenie sądu II instancji jest prawomocne. Sąd z urzędu sporządza uzasadnienie orzeczenia w terminie 30 dni od daty wydania orzeczenia. WĄTPLIWOŚCI • Oświadczeń lustracyjnych nie składają aplikanci zawodów prawniczych, nawet jeżeli urodzili się przed 1 sierpnia 1972 r. • Lustracja nie obejmuje asesorów sądowych.

Lustracja obejmie 8250 sędziów 5200 prokuratorów 6650 adwokatów 22 500 radców prawnych 1759 notariuszy 600 komorników