Zgodnie z nowymi regulacjami, by skorzystać z takich zbiorów (akt, map, planów, fotografii mających wartość historyczną) należy złożyć zgłoszenie do instytucji, której podlega archiwum. Osoba, która będzie ubiegać się o dostęp do historycznych materiałów, w zgłoszeniu poda swoje imię i nazwisko. adres korespondencyjny oraz numer dokumentu tożsamości. Według Hanny Krajewskiej z Polskiego Towarzystwa Archiwalnego przepis ten wymaga jednak dopracowania.
Określenie zasad związanych z uzyskaniem dostępu do archiwaliów przez wszystkich zainteresowanych to główny cel nowego rozporządzenia w sprawie udostępniania materiałów archiwalnych. Dzisiaj projektem zajmie się rząd.
– Żądanie przez instytucje podania numeru dokumentu tożsamości wymaga wskazania przez ustawodawcę podstawy prawnej w rozporządzeniu – wyjaśnia Karajewska.
Z reguły materiały archiwalne udostępniane będą po upływie 30 lat od ich wytworzenia. Zgodnie z rozporządzeniem w pewnych sytuacjach będzie jednak możliwe udostępnienie ich wcześniej. Chodzi o przypadki, gdy zainteresowana archiwaliami osoba potrzebować będzie takich materaiałów np. do badań naukowych lub do stworzenia filmu dokumentalnego.
Jeżli zainteresowany będzie chciał uzyskać dostęp do materiałów, które zawierają informacje prawnie chronione, będzie musiał wskazać cel zapoznania się z takimi wiadomościami. Osoba taka będzie zobowiązana także do przedstawienia tytułu, który uprawnia ją do zdobycia chronionych wiadomości oraz poświadczenia bezpieczeństwa, czyli dokumentu uprawniającego do dostępu do informacji oznaczonych klauzulą np. „tajne”.