Będzie możliwe wznowienie postępowania w ciągu pięciu lat od uprawomocnienia się wyroku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności przepisów z konstytucją.
Senacki projekt nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego przekazany do pierwszego czytania w Sejmie przewiduje kolejny wyjątek od zasady, że wznowienia postępowania w sprawach gospodarczych można żądać tylko w ciągu dwóch lat. Proponowane zmiany mają umożliwić wznowienie postępowania w sprawach gospodarczych w ciągu pięciu lat od uprawomocnienia się wyroku. Będzie to możliwe wówczas, gdy Trybunał Konstytucyjny orzeknie o niezgodności z konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą aktu normatywnego, na podstawie którego został wydany wyrok.
Natomiast obecnie w sprawach gospodarczych można domagać się wznowienia postępowania tylko w ciągu dwóch lat od uprawomocnienia się wyroku. Po upływie tego terminu dopuszczalne jest to tylko wówczas, gdy strona została pozbawiona możliwości działania lub nie była należycie reprezentowana. Wyłączona jest więc możliwość wznowienia konkretnego postępowania wówczas, gdy dopiero po upływie dwóch lat od uprawomocnienia się wyroku Trybunał Konstytucyjny orzeknie o niekonstytucyjności aktu normatywnego, na podstawie którego został wydany wyrok.
– Jest to krzywdzące rozwiązanie dla strony, ponieważ została pozbawiona możliwości dochodzenia swoich praw z przyczyn od siebie niezależnych. Nie ma przecież wpływu na przykład na czas postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie ewentualnej niezgodności przepisu – tłumaczy Jacek Stanisławski, prawnik z Kancelarii Olczyk & Kubicki.
Projekt nowelizacji wykonuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 20 października 2009 r. (w sprawie sygn. akt 5k 6/09), który uznał przepis umożliwiający wznowienie postępowania w sprawach gospodarczych tylko w ciągu dwóch lat od uprawomocnienia się wyroku za niezgodny z konstytucją. Utracił on moc obowiązującą od 28 października 2009 r.
Podstawa prawna
Art. 47922 i 4011 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296).