Od 8 czerwca w sprawach karnych radcowie mogą reprezentować również osoby fizyczne. Zmniejsza to różnice pomiędzy samorządem radcowskim i adwokackim. Zdaniem palestry do połączenia obu zawodów nadal jest daleko.
Nie tylko adwokaci mogą reprezentować osoby fizyczne w sprawach karnych. Więcej uprawnień w tych postępowaniach otrzymali także radcowie prawni. To skutek nowelizacji kodeksu postępowania karnego, która obowiązuje od 8 czerwca tego roku.
Nowe uprawnienia
Zgodnie z nowymi przepisami radcowie prawni mogą być pełnomocnikami w sprawach karnych nie tylko spółek, przedsiębiorców czy jednostek samorządowych, ale także zwykłych osób fizycznych. Nawet jeżeli nie prowadzą oni działalności gospodarczej.
– To kolejny krok w zrównaniu uprawnień adwokatów i radców zmierzający do połączenia obu zawodów, któremu adwokaci są przeciwni – mówi adwokat Bartosz Grohman z Naczelnej Rady Adwokackiej.
Autorzy zmian uważają, że wzmocnią one pozycję pokrzywdzonego, a także zwiększą dostępność profesjonalnej pomocy prawnej. Liczą oni także na podniesienie jakości świadczonych przez prawników usług. Z tymi argumentami zgadzają się radcowie.
– Takie rozwiązanie daje obywatelom szerszą możliwość zaspokojenia swoich potrzeb w zakresie dostępu do ochrony prawnej – mówi Maciej Bobrowicz, prezes Krajowej Rady Radców Prawnych.
Propozycje zmian
Przyznanie radcom szerszych uprawnień w procesie karnym to kolejny krok w połączeniu korporacji radcowskiej z adwokacką. Coraz bardziej niwelują się bowiem różnice pomiędzy tymi zawodami. W odróżnieniu od adwokatów w postępowaniu karnym radcowie nie mogą być jedynie obrońcami oskarżonych. To może się jednak zmienić.
– Słuszne są propozycje zniwelowania różnic pomiędzy kompetencjami radców prawnych i adwokatów i poszerzenia kompetencji radców o obrony w sprawach karnych. Wkrótce Krajowa Rada Radców Prawnych przedstawi projekt regulacji w tym zakresie – mówi Maciej Bobrowicz.
Zgodnie z tym projektem radcowie prowadzący kancelarie, a więc niezatrudnieni na etacie, będą wpisywali się na specjalną listę, z której sąd będzie mógł wyznaczyć ich do pełnienia roli obrońcy.
– Poszerzy to krąg prawników, którzy mogliby bronić obywateli przed sądami – uważa prezes Krajowej Rady Radców Prawnych.
Takim propozycjom zdecydowanie sprzeciwiają się adwokaci. Ich zdaniem w większości radcowie nie znają się na prowadzeniu spraw karnych.
– Ci, którzy mają zamiłowanie do prawa karnego, bez problemu mogą wpisać się na listę adwokatów i bez żadnych ograniczeń pełnić funkcję obrońcy w procesie karnym – przekonuje adwokat Bartosz Grohman.
Etyka zawodowa
Połączenie zawodów adwokata i radcy ma także służyć stworzeniu wspólnego kodeksu etyki zawodowej. Projekt tego dokumentu został już przyjęty przez okręgowe izby adwokatów i radców prawnych z Warszawy i przedstawiony do dyskusji w całym środowisku prawniczym.
– Zakres wykonywanych czynności zawodowych przez adwokatów i radców prawnych jest w przeważającej mierze tożsamy. Dlatego też projekt wyodrębnia najbardziej charakterystyczne role pełnione przez prawników, tj. obrońcy i pełnomocnika oraz doradcy prawnego, a także dodaje coraz częściej występujące role negocjatora, arbitra i mediatora – mówi jeden z autorów projektu dr Paweł Skuczyński, prezes fundacji Instytut Etyki Prawniczej.
W Ministerstwie Sprawiedliwości nadal trwają prace nad projektem nowej ustawy o adwokaturze, która przewiduje połączenie korporacji prawniczych.
