Miasta nie aktualizują systematycznie opłat za użytkowanie wieczyste. Użytkownicy są zaskakiwani wielkimi podwyżkami opłat rocznych. Resort gospodarki chce ograniczyć możliwość aktualizacji opłat za użytkowanie.
Podwyżki za użytkowanie wieczyste są zmorą przedsiębiorców, spółdzielni mieszkaniowych i wspólnot. Wzrosty opłat wynoszą niejednokrotnie od tysiąca do kilku tysięcy procent. Wszystko dlatego, że w wielu miastach opłaty za użytkowanie są aktualizowane raz na kilkadziesiąt lat, a miasta zabierają się za aktualizację akurat wtedy, gdy ceny nieruchomości biją rekordy.
Dziś sprawą gigantycznych podwyżek za użytkowanie wieczyste zajmą się warszawscy radni. Na rozpoczynającej się sesji będą głosować uchwały w sprawie udzielenia bonifikat spółdzielniom i osobom prywatnym.

Kazus warszawski

Na początku czerwca rada m.st. Warszawy wystąpiła do prezydent Hanny Gronkiewicz-Waltz z apelem o ograniczenie skali podwyżek planowanych w stolicy.
– W mojej spółdzielni podwyżka wyniosła 1000 proc. Ale są spółdzielnie, którym opłatę zwiększono o 1800 proc. – mówi Zbigniew Gawron, prezes Stowarzyszenia Konfederacja Warszawska, zrzeszającego kilkadziesiąt warszawskich spółdzielni mieszkaniowych.
W przypadku spółdzielni podwyżki są szczególnie dotkliwe, bo w skład ich zasobów wchodzą place zabaw, tereny zielone i drogi wewnętrzne. Za te tereny naliczana jest taka sama stawka opłaty.
Użytkownicy wieczyści są oburzeni trybem wprowadzania podwyżek. Wszystko odbywa się w nieprzyjazny, urzędów sposób, nie ma żadnego dialogu z przedstawicielami użytkowników wieczystych.
– Miasto traktuje nas instrumentalnie. Gdy zaskarżyłem podwyżkę, dzielnica Wola odmówiła mi sporządzenia kopii wyceny wartości nieruchomości, która stanowiła podstawę podwyżki – skarży się członek jednej z warszawskich wspólnot.
– Użytkownik wieczysty jest stroną postępowania aktualizacyjnego i ma pełne prawo do zapoznania się z całością materiału dowodowego – mówi Łukasz Caban, partner w kancelarii Smolarek, Rogala, Caban Adwokaci i Radcowie Prawni sp.p. Podkreśla, że prawo to obejmuje także uprawnienie do wykonywania kserokopii i odpisów.



Pomoc dla użytkowników

Gotowy projekt zmian przepisów o użytkowaniu wieczystym ma resort gospodarki. Obecnie wysokość opłaty rocznej może być aktualizowana raz w roku i wyłącznie w przypadku, gdy wartość nieruchomości ulegnie zmianie. Ministerstwo chce, aby aktualizacja była dopuszczalna tylko raz na 3 lata. Taką zmianę zawiera projekt ustawy o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców.
– Wyjście z recesji i poprawa sytuacji gospodarczej przedsiębiorców były hamowane przez liczne przypadki znaczącego podwyższanie opłat rocznych za użytkowanie wieczyste gruntów skarbowych – wyjaśnia Krzysztof Galas, wicedyrektor z Departamentu Regulacji Gospodarki w Ministerstwie Gospodarki.

Niezależność samorządów

– Jeśli Ministerstwo Gospodarki chce ograniczać możliwość podnoszenia opłat w przypadku nieruchomości Skarbu Państwa, to nam nic do tego. Jeśli jednak ma to objąć także nieruchomości miejskie, to uważam to za ingerencję w sprawy samorządów – mówi Andrzej Porawski ze Związku Miast Polskich.
Według niego lepiej, gdy opłaty są systematycznie aktualizowane, a nie raz na 3 lata, bo to skazuje użytkowników wieczystych na bardziej radykalne podwyżki.
– Wprowadzanie czasowych ograniczeń możliwości aktualizacji opłat z tytułu użytkowania wieczystego ma sens. Przynajmniej przez pewien czas użytkownik wieczysty będzie miał pewność, że wysokość opłat się nie zmieni – uważa Łukasz Caban. Jego zdaniem należałoby rozważyć także wprowadzenie jakiegoś czasowego ograniczenia możliwości wypowiedzenia opłat w przypadku prawomocnego zakończenia postępowania aktualizacyjnego.