Przedsiębiorcy i zamawiający wkroczyli w 2010 rok z nowo ukształtowanymi przez ustawodawcę zasadami prawa zamówień publicznych. Oznaczają one m.in. szybszy zwrot wadium wpłaconego przez przedsiębiorcę oraz możliwość udzielenia mu przez zamawiającego zaliczki na poczet wykonania zamówienia. Zmiany przewidują też przyspieszenie procedur przetargowych, likwidację protestów, droższe skargi do sądów okręgowych i niższe progi unijne.
Na przełomie roku 2009 i 2010 do obrotu prawnego weszły trzy istotne akty prawne, które zmieniają radykalnie rynek zamówień publicznych. Są to dwie nowelizacje ustawy – Prawo zamówień publicznych – pierwsza z 5 listopada 2009 r. weszła w życie 22 grudnia 2009 r., druga z 2 grudnia 2009 r. zacznie obowiązywać od 29 stycznia 2010 r. Oprócz tego od 1 stycznia weszło w życie rozporządzenie Komisji Europejskiej zmieniające obowiązujące od dwóch lat progi unijne, które warunkują dokonanie szeregu czynności w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego.

Wadium do zwrotu

Pierwsza nowelizacja ma zaradzić kłopotom przedsiębiorców związanym z brakiem płynności finansowej ich firm oraz przyspieszyć procedury realizowania inwestycji infrastrukturalnych.
W myśl nowych przepisów zamawiający musi zwrócić wadia wszystkim wykonawcom niezwłocznie po wyborze najkorzystniejszej oferty lub unieważnieniu postępowania. Jedynie nie będzie miał on tego obowiązku wobec przedsiębiorcy, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą. Rozwiązanie to jest przyjazne dla przedsiębiorców, gdyż oznacza, że ich pieniądze nie zostaną ponad potrzebę zamrożone przez zamawiających. Przypomnijmy, że w myśl art. 45 ust. 4 p. z. p. – zamawiający określa wadium w wysokości nie większej niż 3 proc. wartości zamówienia (mogą to być nawet setki tysięcy złotych).

Zaliczka prawie według potrzeb

Antykryzysowym rozwiązaniem wprowadzonym do nowelizacji jest także możliwość udzielania przez zamawiających zaliczek przedsiębiorcom na prowadzenie np. robót budowlanych, dostaw czy usług. Tak więc, w myśl nowych przepisów zamawiający może udzielić wykonawcy zaliczki na poczet wykonania zamówienia, jeżeli taka możliwość została przewidziana w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Zaliczki będą mogły być przekazywane przez zamawiających również wtedy, gdy zamówienie jest współfinansowane na przykład przez Unię Europejską. Wyjątkiem mają być wykonawcy wybrani w trybie negocjacji bez ogłoszenia lub z wolnej ręki – nie będą mieli prawa do otrzymania zaliczki od zamawiającego.
Zamawiający uzyskał też prawo do kilkakrotnego udzielania zaliczek, w przypadku gdy przedsiębiorca wykaże wykonanie zamówienia w zakresie już udzielonej zaliczki.
Nowe przepisy zabezpieczają też interesy zamawiających. Uzyskali oni prawo zażądania zabezpieczenia przez wykonawcę zaliczek. W przypadku gdy wyniesie ona 20 proc. wartości zamówienia ma on nawet obowiązek zażądania zabezpieczenia w typowych formach dla zamówień publicznych. Zabezpieczenie ma służyć pokryciu roszczeń z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przez przedsiębiorcę.
To jest tylko część artykułu, zobacz pełną treść w e-wydaniu Dziennika Gazety Prawnej: Najnowsze zmiany w prawie zamówień publicznych.