Banki, którym przysługuje hipoteka na nieruchomości zadłużonej spółdzielni, nie będą musiały obawiać się zmniejszenia zabezpieczenia w razie ustanowienia przez spółdzielnię odrębnej własności lokali na rzecz innej osoby. Choć w takiej sytuacji nie powstanie hipoteka łączna i wartość nieruchomości hipotecznej zmniejszy się o wydzieloną część, wierzyciel będzie mógł żądać dodatkowego zabezpieczenia w odpowiednim terminie. Senat przyjął wczoraj projekt nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i podjął uchwałę w sprawie wniesienia projektu do Sejmu.

Wierzyciel ponosi ryzyko

Obecnie w przypadku podziału nieruchomości stanowiącej własność spółdzielni, polegającego na ustanowieniu odrębnej własności choćby jednego lokalu na rzecz osoby innej niż spółdzielnia, obciążonej hipoteką istniejącą w dniu wejścia w życie ustawy i zabezpieczającą kredyt, z którego środki finansowe przeznaczono na potrzeby tej nieruchomości, hipoteka łączna nie powstaje. Jeżeli członek spółdzielni, na rzecz którego spółdzielnia dokonuje przeniesienia prawa odrębnej własności lokalu lub budynku, dokonał wszystkich spłat, o których mowa w przepisach ustawy, to uzyskuje on prawo odrębnej własności lokalu lub nieruchomości bez obciążeń hipotecznych. Niestety, takie rozwiązanie nie gwarantuje wierzycielowi hipotecznemu otrzymania jakiegokolwiek zamiennego zabezpieczenia i tak naprawdę to wierzyciel ponosi w całości ryzyko utraty zabezpieczenia w sytuacji, gdy spółdzielnia nie będzie miała żadnego innego majątku.



Uzupełnienie zabezpieczenia

Dlatego senatorowie chcą, aby w sytuacji, gdy wartość pozostałej części nieruchomości, w której ustanowiono odrębną własność lokalu, nie zapewnia wierzycielowi hipotecznemu dostatecznego zabezpieczenia, wierzyciel może żądać od spółdzielni ustanowienia dodatkowego zabezpieczenia w odpowiednim terminie.
Specjaliści zwracają też uwagę na to, że stwierdzenie o możności żądania zabezpieczenia dodatkowego w stosownym terminie jest niedookreślone i nieprecyzyjne.

Niejasne pojęcia

Projekt budzi wiele kontrowersji. Po pierwsze, wierzyciel nie ma zapewnionego pierwszeństwa zaspokojenia nowej hipoteki w kolejności wynikającej z pierwotnej, wywłaszczonej hipoteki. Jerzy Jankowski, prezes Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych RP, zauważa, że projekt nie rozstrzygnięto jednoznacznie, kogo mają obciążać koszty związane z żądaniem wierzyciela, aby spółdzielnia ustanowiła dodatkowe zabezpieczenie we właściwym terminie. Zdaniem Alfreda Domagalskiego, prezesa Krajowej Rady Spółdzielczej, wygaśnięcie zabezpieczenia hipotecznego powinno zaowocować odpowiednim zabezpieczeniem, które mógłby ustanowić np. Skarb Państwa.