Adwokaci i aplikanci adwokaccy będą udzielać bezpłatnych porad prawnych w Ośrodkach Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem. Okręgowe Rady Adwokackie wyznaczą także koordynatorów odpowiedzialnych za współpracą z tymi Ośrodkami, których w Polsce jest obecnie 16.

W środę umowę o współpracy w tej sprawie podpisali wiceminister sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski i prezes Naczelnej Rady Adwokackiej (NRA) Joanna Agacka-Indecka. Porozumienie zawarto podczas odbywającej się w Łodzi I Krajowej Konferencji Ośrodków Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem.

Wiceminister sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski podkreślił, że priorytetem MS jest ochrona i wsparcie osób pokrzywdzonych przestępstwem. "Często zapominamy, że tak naprawdę wymiar sprawiedliwości powinien mieć na centralnym miejscu swojej uwagi nie sprawcę przestępstwa, ale osobę, która jest poszkodowana, która jest ofiarą" - podkreślił Kwiatkowski.

Porozumienie przewiduje, że w Ośrodkach bezpłatnej pomocy prawnej udzielać będą aplikanci adwokaccy oraz adwokaci. Przedstawiciel NRA będzie także brał udział w pracach Rady do spraw Pokrzywdzonych Przestępstwem, działającej od niedawna przy Ministrze Sprawiedliwości.

Mec. Agacka-Indecka przypomniała, że w ostatnim czasie NRA zorganizowała Dzień Bezpłatnych Porad Prawnych, podczas których adwokaci udzielili ich ponad 12 tysięcy. Jak podkreśliła, wiele z tych osób nie umiało dotrzeć do pomocy prawnej i oczekiwało adresu instytucji, do której mogą się zgłosić.

"Czasami pokrzywdzeni czują obawę, żeby zgłosić się do policji, nie dlatego, że to jest zły adres, tylko że podświadomie wywołuje to jakiś opór psychologiczny. Dla wielu z tych osób będzie łatwiejsze pójście do takiego ośrodka, porozmawianie z ludźmi w sposób bezpośredni. To często będzie także wytłumaczenie problemu prawnego, czy ta sprawa nadaje się w ogóle do sądu, prokuratury czy dla policji" - zaznaczyła prezes NRA.

Liczy na to, że w ośrodkach udzielana będzie nie tylko pomoc prawna, ale także psychologiczna.

"Niezwykle ważnym akcentem jest to, abyśmy dbali o psychikę osoby, która został przestępstwem skrzywdzona. Ona z tym poczuciem pokrzywdzenia pozostaje niezależnie od wyniku procesu. Niezwykle ważnym jest to, żeby w tej wstępnej fazie nieść jej szeroko zakrojoną pomoc" - zaznaczyła.

Wiceminister sprawiedliwości przypomniał, że od 12 czerwca zacznie obowiązywać zmieniona ustawa o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych, która rozszerza możliwość kompensaty i daje także m.in. uprawnienia do kompensacji kosztów związanych z leczeniem i rehabilitacją tych osób.

"Jest to daleko idąca zmiana i mamy przekonanie, że dzięki temu z tej formy państwowej kompensaty będzie mogło korzystać dużo więcej osób niż do tej pory. I to jest także przejęcie na siebie przez państwo pewnych nowych obowiązków" - zaznaczył Kwiatkowski.

W Polsce działa obecnie 16 Ośrodków Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem. Powstały one w ramach realizowanego od 2007 roku projektu "Sieć Pomocy Ofiarom Przestępstw", który jest finansowany z funduszy europejskich.

W Ośrodkach, które zlokalizowane są przy już działających organizacjach pozarządowych, udzielana jest bezpłatna pomoc prawna, psychologiczna i socjalna pokrzywdzonym przestępstwem. Według resortu sprawiedliwości z każdym z ośrodków współpracować będzie pięciu wolontariuszy, którzy pełnić będą funkcję opiekuna ofiary. To wolontariusze, których zadaniem będzie zapewnienie osobie pokrzywdzonej pomocy świadczonej poza ośrodkiem, w tym udzielania informacji oraz wsparcia w zależności od indywidualnych potrzeb.

Kwiatkowski zapewnił, że projekt będzie kontynuowany i znajdą się środki na finansowanie Ośrodków. "W ramach zmian prawnych, które przewidujemy, a które wprowadzają Fundusz Gwarancyjny, środki będą przeznaczane w taki sposób, że na liście priorytetów będzie m.in. finansowanie tych ośrodków. Dlatego jestem spokojny o przyszłości w sensie finansowania funkcjonowania tej sieci, którą udało się stworzyć" - mówił Kwiatkowski.

Punktem koordynującym pracę całej sieci będzie łódzki Ośrodek działający przy Stowarzyszeniu Bezrobotnych i Osób Działających na Rzecz Bezrobotnych "Wszyscy Razem - In Corpore". Działa on od sześciu lat jako biuro porad obywatelskich, udzielając rocznie ok. 2,5 tys. porad m.in. w sprawach zadłużenia, lokalowych czy alimentacyjnych.

"To do końca nie jest pomoc prawna, bo my nie mamy do tego prawa. Od tego są adwokaci, radcy prawni. My pokazujemy ludziom, jakie mają prawa, jakie obowiązki. Podpowiemy, pokierujemy, przekażemy do instytucji prawnych lub kierujemy do +kliniki prawa+ działającej na wydziale prawa Uniwersytetu Łódzkiego" - powiedział PAP przedstawiciel Ośrodka Jan Ciborski.

Jesienią w Łodzi ma zostać zorganizowane ogólnopolskie spotkanie wolontariuszy, którzy pełnią funkcję opiekunów ofiar.