Ustawa o komornikach sądowych i egzekucji szczegółowo reguluje wynagrodzenie komorników i ich zastępców. Oznacza to, że zastępcy odwołanego komornika należy się tylko taki dochód odwołanego komornika, jaki przewidują przepisy odnoszące się do zastępcy komornika.

SENTENCJA
SYGN. AKT IV CSK 133/07
Grzegorz B. był zastępcą odwołanego komornika. Sprzedał wówczas nieruchomość, a koszty postępowania egzekucyjnego określił na 57 tys. zł. Następnie i on został odwołany. Kolejny komornik Rafał K. zrobił plan podziału sumy i 57 tys. zł wpłynęły na jego konto. On również został odwołany. Jednak Grzegorz B. domagał się od Rafała K. zwrotu tej kwoty. Twierdzi, że nowelizacja z 24 września 2004 r. ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (Dz.U. z 2004 r. nr 236, poz. 2356) nie zawiera przepisów, wskazujących wprost, które przepisy stosuje się do zastępcy odwołanego komornika albo w wypadku śmierci komornika. To on przeprowadził całe postępowanie egzekucyjne, a odwołany komornik wykonał tylko jedną czynność. Wobec tego uważa, że powinien otrzymać cały dochód. Z żądaniem zwrotu tych pieniędzy wystąpił do sądu.
Sąd I instancji oddalił powództwo, a sąd II instancji oddalił apelację powoda. Sąd ten stwierdził, że do wynagrodzenia zastępcy (w tym wypadku odwołanego zastępcy) odwołanego komornika stosuje się art. 63 ust. 5 w zw. z ust. 4. To oznacza, że jego dochodem są pobrane i ściągnięte w danym miesiącu opłaty egzekucyjne oraz zwrot wydatków gotówkowych za przejazdy, określone w art. 39 ust. 2 pkt 3, pomniejszone o koszty działalności egzekucyjnej komornika i sumy określone w niniejszym artykule. Przepisy przewidują bowiem, że komornikowi odwołanemu oraz spadkobiercom zmarłego komornika należą się opłaty prawomocnie ustalone przed odwołaniem lub śmiercią (art. 63 ust. 5). To są przepisy odnoszące się do zastępcy trwałego, czyli do powoda, bo zastępca tymczasowy pobiera wynagrodzenie ustalone w umowie z komornikiem.
Grzegorz B. nie zgodził się z tym i wniósł skargę kasacyjną, ale Sąd Najwyższy ją oddalił. W ustnym uzasadnieniu wyroku stwierdził, że sąd apelacyjny dokonał prawidłowej wykładni powołanych przepisów. Ustawa nie zawiera przepisu pozwalającego na stosowanie do zastępcy odwołanego komornika przepisów o komornikach, ale reguluje szczegółowo wynagrodzenie komorników i ich zastępców. Do tego odróżnia zastępców tymczasowych i trwałych. Interpretacja powoda jest więc sprzeczna z wykładnią systemową, funkcjonalną i celowościową, bo jest to wyjątek, którego nie można interpretować rozszerzająco. Sąd zwrócił uwagę, że ust. 5 art. 63 jest jakby nagrodą dla komornika odwołanego lub zmarłego. Zastępca powołany jest na jakiś czas, a potem dostaje rewir.
Marta Pionkowska